Wiatraki są rozpowszechnionym na całym świecie symbolem Holandii. Które z nich są najpiękniejsze i najbardziej warte odwiedzenia? W dzisiejszym artykule poznasz najciekawsze propozycje wiatraków.
Ciebie to nic nie kosztuje, a ja pozyskam środki na następne artykuły. Z góry Ci dziękuję!
Spis treści
Wiatraki w Kinderdijk
Kinderdijk to jedno z najpiękniejszych miejsc w Holandii, które zachwyca swoimi zjawiskowymi konstrukcjami. Dziewiętnaście monumentalnych wiatraków w Kinderdijk znajduje się w obszarze polderu Alblasserwaard, w prowincji Holandia Południowa. Zbudowane w pierwszej połowie osiemnastego wieku, miały za zadanie chronić tereny polderu przed wodą. Kinderdijk to największe skupisko starych wiatraków w Holandii i jedno z najbardziej znanych miejsc turystycznych w kraju. Tutejsze wiatraki wpisano na listę pomników narodowych, a cały obszar znajduje się pod ochroną.
Historia wiatraków w Kinderdijk
W trzynastym wieku zaczęły pojawiać się problemy z nadmiarem wody na terenie Alblasserwaard. Wykopano wtedy duże kanały, zwane „weteringen”, odprowadzające nadmiar wody z polderów. Po kilku wiekach zdecydowano o budowie serii wiatraków, które miały pomóc utrzymać suchość polderów. Ich głównym zadaniem było regulowanie różnicy poziomów wody.
Poziom wody w rzece zmienia się zarówno sezonowo, jak i pod wpływem pływów. Choć niektóre wiatraki są wciąż używane, główne prace związane z odprowadzaniem wody realizowane są obecnie przez dwie pompownie wyposażone w silniki diesla, znajdujące się w pobliżu jednego z wejść na teren wiatraków.
Troska o dziedzictwo kulturowe
Współcześnie wiatraki Kinderdijk znajdują się na liście Rijksmonument, a cały obszar stanowi chroniony krajobraz wiejski od 1993 roku. W 1997 roku wiatraki Kinderdijk wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO podczas 21. sesji Komitetu Światowego Dziedzictwa. Wiatraki należą także do Kinderdijk World Heritage Foundation.
Wiatraki w Zaanse Schans
Zaanse Schans to urokliwy skansen znany przede wszystkim ze swoich wiatraków i drewnianych domów. Od 1961 do 1974 roku, stare budynki z całego regionu Zaanstreek przetransportowano niskopodwoziowymi przyczepami do Zaanse Schans. Dwa z wiatraków w Zaanse Schans zachowały się na swoim pierwotnym miejscu budowy i nie są częścią przeniesionych struktur.
Zaanse Schans – etymologia nazwy
Nazwa Zaanse Schans wywodzi się od rzeki Zaan i pierwotnej jej funkcji jako szańca obronnego (schans po holendersku to szaniec) przeciwko wojskom hiszpańskim w czasie wojny osiemdziesięcioletniej (1568-1648) w której Niderlandy walczyły o niepodległość.
Zaanse Schans – turystyka
Zaanse Schans jest popularną atrakcją turystyczną, należącą do sieci Europejskiego Szlaku Dziedzictwa Przemysłowego (ERIH). W 2014 roku skansen odwiedziło około półtora miliona osób. W Zaanse Schans znajduje się stacja kolejowa Zaandijk Zaanse Schans, oddalona osiemnaście minut od dworca Amsterdam Centraal. Zaanse Schans posiada także siedem muzeów.
Zaanse Schans w ostatnich latach stało się popularnym na całym świecie celem turystycznym, który co roku odwiedza kilka milionów gości. W 2016 roku było to 1,8 miliona, a w 2017 roku – 2,2 miliona. Ze względu na to, że cały region cieszy się ogromną popularnością wśród turystów, w lokalnej polityce toczy się debata na temat sposobu zmniejszenia zatłoczenia.
Wiatraki w Zeldenrust
Zeldenrust to młyn znajdujący się w Fryzji, na północy Holandii. Zbudowano go w 1862 roku i regularnie odrestaurowywuje się go do stanu działania. Podobnie jak wiatraki w Kinderdijk, Zeldenrust zarejestrowano jako Rijksmonument. Jego nazwa tłumaczy się jako „rzadko w spoczynku”.
Zeldenrust – właściciele wiatraka na przestrzeni lat i historia restauracji
Zeldenrust zbudowano w 1862 roku na miejscu spalonego w 1861 roku młyna Driepiepstermolen. Młyn wybudował młynarz F. van Deldena z Olderker za kwotę dziewięciu i pół tysiąca guldenów dla młynarza J.M. Bakkera. W 1912 roku zmarł Bakker, w wieku 81 lat, a przedsiębiorstwo przejęli jego synowie. Młyn sprzedano w 1921 roku Lukasowi Janowi Graverowi, później zaś przeszedł w ręce Jana Boomgaardta. W 1952 roku młyn zakupił go Johan van Tilburga z Nieuw-Weerdinge. Tilburg wyposażył młyn w bardziej wydajne żagle. W 1966 roku młyn sprzedano w Dokkum. W 1968–69 roku młyn odrestaurował młynarz Doornboscha z Adorp, w prowincji Groningen. Kolejna odbudowę przeprowadził młynarz Jellem z Birdaard w 1995 roku.
Wiatraki w De Eenhoorn
De Eenhoorn to kolejny zabytkowy wiatrak w Holandii, zlokalizowany w prowincji Holandia Północna. Jest napędzany siłą wiatru i służy do piłowania drewna. Młyn jest także wpisany na listę. Rijksmonument
De Eenhoorn – historia
Pierwsze wzmianki o młynie w tym miejscu pochodzą z siedemnastego stulecia. Właściciele młyna wielokrotnie się zmieniali na przestrzeni lat. Koniec jego działalności nastąpił w 1924 roku, kiedy to w okolicy został zbudowany młyn napędzany energią elektryczną, czyniąc tym samym stary wiatrak zbędnym. De Hollandsche Molen nabył wtedy przestarzały młyn, aby uratować go przed rozbiórką. Wiatrak odrestaurowano i przez kilka lat wynajmowano go młynarzom (ci jednak głównie korzystali już z elektrycznego młyna piłowego). Około 1931 roku wiatrak ostatni raz wykorzystano komercyjnie. Chociaż naprawiono go ponownie w 1936 roku, był bardzo mało eksploatowany.
De Eenhoorn – fundacja Nehim-Molen „De Eenhoorn” i ostatnie lata funkcjonowania wiatraka
W 1949 roku powołano fundację Nehim-Molen „De Eenhoorn” przez jednego z dyrektorów firmy handlującej drewnem N.V. Nederlandse Houtimport Maatschappij „Nehim” w celu restauracji i eksploatacji De Eenhoorn. Fundacja odrestaurowała wiatrak i była w jego posiadaniu do rozwiązania organizacji w 1957 roku. Następnie młyn sprzedano De Hollandse Molen, a następnie gminie Haarlem w 1963 roku. Od 1984 roku De Eenhoorn jest obsługiwany przez Stichting Molens Zuid-Kennemerland. Dzięki temu, iż mechanizmy do piłowania odrestaurowano w 1990, młyn stał się ode tego momentu po raz kolejny w pełni sprawny. Ostatnie istotne naprawy ramy młyna przeprowadzono w latach 1992-1993.
Autor: Michał Jakoniuk