Brugia, Gandawa, Antwerpia, perły w koronie Flandrii

Brugia, Gandawa i Antwerpia to trzy perły w koronie Flandrii, będące niezwykle bogatymi miastami zarówno pod względem historycznym, jak i kulturowym. W każdym z nich znajdziemy arcydzieła architektoniczne, w tym liczne zabytki przypominające o bogatej historii regionu. W tym artykule przyjrzymy się najważniejszym atrakcjom tych miast, eksplorując ich niezwykłe dziedzictwo artystyczne i historyczne.

Ponieważ niezapomniane przeżycia w kontekście kulinarnym oferują najlepsze restauracje, odzwierciedlające bogactwo smaków flamandzkiej kuchni, odkryjemy również kulinarne sekrety i lokalne specjały, które stanowią nieodłączny element podróży po tych urokliwych miejscach.

Ponadto, poza głównymi atrakcjami i lokalami gastronomicznymi, przedstawimy również ciekawostki, rzucające światło na mniej i bardziej znane oblicza tych miast. Zanurz się w fascynującym świecie Brugii, Gandawy i Antwerpii, odkrywając ich niezwykłe historie, tradycje i tajemnice.

Brugia

Najciekawsze atrakcje

Brugijska dzwonnica (Belfort van Brugge)

Jednym z najbardziej charakterystycznych zabytków Brugii jest bez wątpienia dzwonnica miejska (beffroi), będąca architektonicznym arcydziełem, znajdującym się w sercu brugijskiego rynku.

Historia budynku

Początki dziejów dzwonnicy brugijskiej sięgają połowy XIII wieku, kiedy to dołączyła ona do kompleksu budynków wchodzących w skład rynku (markt).

Pod koniec XV wieku, w ramach odbudowy po pożarze, dobudowano do dzwonnicy ośmiokątną konstrukcję, zwieńczoną drewnianą iglicą, która jednak nie zachowała się do naszych czasów.

W XVI wieku dzwonnica otrzymała karylion, czyli zespół dzwonów wieżowych, które można było obsługiwać za pomocą specjalnej klawiatury.

Jedną z późniejszych modyfikacji (XIX wiek) było dodanie ażurowego, kamiennego parapetu w stylu neogotyckim.

Funkcje dzwonów

Dzwonnica w Brugii regulowała niegdyś życie mieszkańców miasta: ogłaszała godziny, alarmy przeciwpożarowe, godziny pracy oraz różnorodne wydarzenia społeczne, polityczne i religijne. Od 1604 roku władze miejskie zatrudniają carilloneura, który obsługuje dzwony w niedziele, święta i dni targowe.

Zwiedzanie dzwonnicy

Zwiedzający mają możliwość wspinaczki na liczącą 366 schodów dzwonnicę, a także podziwiania Brugii i jej okolic za opłatą. Bilet wstępu dla dorosłych kosztuje 15 euro, dla młodzieży w wieku od 7 do 17 lat 13 euro, a dzieci do 6 roku życia mają wstęp wolny. Za darmo dzwonnicę mogą zwiedzać także osoby posiadające Musea Brugge Card, bądź museumPASSmusées.

Ciekawostki związane z dzwonnicą

Od 1999 roku dzwonnica Brugii figuruje na zaszczytnej Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO, co podkreśla jej znaczenie i wpływ na kulturowe dziedzictwo Belgii.

Bazylika Świętej Krwi (Heilig-Bloed Basiliek)

Kaplica św. Bazylego Wielkiego

Kaplica św. Bazylego Wielkiego jest jednym z najlepiej zachowanych zabytków architektonicznych w stylu romańskim we Flandrii Zachodniej. Zbudowana w latach 1134-1149, świątynia poświęcona św. Bazylemu Wielkiemu przyciąga uwagę zarówno wiernych, jak i miłośników historii sztuki.

W skład kaplicy wchodzą dwie nawy boczne, nawa główna, chór oraz półkolista absyda. Jeśli chodzi o warte uwagi elementy architektoniczne, w tympanonie nad wejściem, które łączy kaplicę z oficyną, znajduje się XII-wieczne przedstawienie chrztu św. Bazylego – unikalny element dekoracyjny, zachowujący ducha tamtej epoki.

Wnętrze kaplicy również skrywa cenne skarby. W prawej nawie, siedząca Madonna z Dzieciątkiem, drewniana i polichromowana rzeźba z początku XIV wieku, emanuje pięknem i duchem ówczesnych czasów. Dodatkowo, po lewej stronie chóru w 1504 roku dodano kaplicę św. Yvesa, w której przechowywane są relikwie św. Bazylego, sprowadzone przez hrabiego Roberta II z Kapadocji.

Kaplica Świętej Krwi

Kaplica Świętej Krwi wyróżnia się historycznym pięknem, które bije z licznych detali architektonicznych.

Zewnętrzna część świątyni

Monumentalne schody (De Steegheere) prowadzące do kaplicy datowane są na pierwszą połowę XVI wieku. Ich pierwotny charakter nie zachował się jednak do współczesnych czasów. Rewolucja francuska, która ogarnęła również Brugię, przyniosła poważne zniszczenia zewnętrznej części budynku, które skłoniły architektów do przesunięcia i odbudowy schodów w 1832 roku, już po uzyskaniu niepodległości przez Belgię.

Posągi z pozłacanego brązu, znajdujące się na fasadzie konstrukcji przedstawiają postaci historyczne, w tym między innymi arcyksiężną Izabelę Burgundzką, Marię Burgundzką, Thierry’ego Alzackiego i Filipa Alzackiego.

Wewnętrzna część świątyni

Witraże w chórze, pochodzące z 1845 roku, ukazują władców panujących w hrabstwie Flandrii, wzbogacając kaplicę o kolorowe i symboliczne detale.

Ołtarz główny zdobi zaś alabastrowa płaskorzeźba z początku XVII wieku przedstawiająca Ostatnią Wieczerzę.

Malowidło ścienne obecne za ołtarzem głównym, datowane na 1905 rok, dodaje kaplicy z kolei monumentalnego charakteru.

Ewolucja stylu architektonicznego kaplicy

Świątynia została wybudowana pierwotnie w stylu romańskim. Pod koniec XV wieku doszło do przebudowy kaplicy górnej, która przekształciła konstrukcję w budowlę w stylu gotyckim, lepiej odpowiadającym ówczesnym czasom. W XIX wieku prace renowacyjne nadały jej ostateczny, neogotycki wygląd, wzbogacając wnętrze o charakterystyczną dekorację ścienną.

Relikwia

Kaplica Świętej Krwi kryje w sobie nie tylko piękno architektoniczne, ale także niezwykłą relikwię związaną z fascynującą historią.

Legenda głosi, że relikwia ta została przywieziona do Brugii podczas II wyprawy krzyżowej przez hrabiego flandryjskiego Thierry’ego Alzackiego, który po powrocie do ojczyzny ofiarował ten wyjątkowy przedmiot, otrzymany przez ówczesnego patriarchę Jerozolimy kościołowi.

Teorię tą nie uznaje się jednak współcześnie za zbyt prawdopodobną. Na podstawie wiedzy, którą obecnie dysponujemy jesteśmy w stanie stwierdzić, iż relikwia ta trafiła do Brugii w wyniku zdobycia Konstantynopola w 1204 roku przez krzyżowców walczących pod wodzą flandryjskiego władcy i pierwszego cesarza Cesarstwa Łacińskiego Baldwina IX. Od tej chwili relikwia pełniła istotną rolę w życiu religijnym chrześcijan. Papież Klemens V, w 1310 roku, wydał bullę papieską, udzielającą odpustów pielgrzymom odwiedzającym kaplicę i uczestniczącym w kultowym obrzędzie związanym z relikwią.

Relikwia, przechowywana obecnie w fiolce, według legendarnej opowieści zawiera zakrwawioną szmatkę, która miała niegdyś należeć do samego Jezusa Chrystusa. Badania współczesne wykazały, że fiolka, datowana na XI lub XII wiek, wykonana jest z kryształu górskiego i była pierwotnie bizantyjską butelką na perfumy z Konstantynopola. Jeśli chodzi o zdobienia, fiolka ma formę złotego cylindra ze szklanym frontem, ozdobionego koronkami z aniołami. Ponadto, na ramie przedmiotu znajdziemy wygrawerowaną datę (3 maja 1388).

Zwiedzanie bazyliki

Generalnie bazylika jest dostępna dla zwiedzających bezpłatnie, jednak za wejście do muzeum świątyni, zlokalizowanego w kaplicy Świętej Krwi należy uiścić opłatę w wysokości pięciu euro. Miejsce to pełni rolę skarbca, przechowując liczne cenne dzieła sztuki, związane głównie z kultem relikwii Najświętszej Krwi.

Ciekawostki związane z bazyliką

W ramach ciekawostki warto wspomnieć, iż w mieście organizowana jest każdego roku procesja Świętej Krwi, odbywająca się w święto Wniebowstąpienia. Podczas tej uroczystości, biskup Brugii prowadzi uroczysty pochód niosąc relikwię Krwi Świętej. Wydarzenie to jest niezwykle ważne pod względem kulturowym i w 2009 roku zostało wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.

Rozenhoedkaai

W Brugii znajdują się także mniej sakralne atrakcje, w tym słynny Rozenhoedkaai. Ta malownicza ulica biegnąca wzdłuż brugijskich kanałów, kiedyś znana z handlu różańcami, dziś zachwyca turystów jednymi z najpiękniejszych widoków na miasto. Idealne miejsce na instagramową sesję.

Groeningemuseum

Historia muzeum

Groeningemuseum to jedno z najstarszych i zarazem najbardziej znanych muzeów na terenie całej Belgii, goszczące cenną kolekcję flamandzkich dzieł sztuki. Jego korzenie sięgają XVIII wieku i są związane z powołaniem miejskiej akademii sztuk pięknych. Choć zgromadzone w tym miejscu zabytki zostały zrabowane pod koniec stulecia, już w XIX wieku, po francuskiej rewolucji, wywiezione przez rewolucjonistów dzieła sztuki powróciły do Brugii. Pierwotnie przetrzymywane w ratuszu, zostały przeniesione do kolekcji akademii w 1828 roku. Muzeum zostało otwarte w obecnym miejscu dopiero w 1930 roku.

Kolekcja muzealna

Groeningemuseum to miejsce, w którym zgromadzono imponującą kolekcję malarstwa flamandzkiego, obejmującą sześć stuleci, od Jana van Eycka po Marcela Broodthaersa.

Do najważniejszych dzieł eksponowanych w tym miejscu można zaliczyć wczesne obrazy niderlandzkie, dzieła mistrzów renesansu i baroku, a także obrazy z okresu neoklasycyzmu i realizmu XVIII i XIX wieku.

Znajdują się w tym miejscu także ważne dzieła z późniejszych kierunków artystycznych, identyfikowane z symbolizmem i modernizmem, a także obrazy tworzone przez ekspresjonistów.

Nie brakuje tutaj również instalacji artystycznych związanych z powojenną sztuką współczesną.

Najważniejsze dzieła muzeum

• Madonna kanonika van der Paele (Madonna met kanunnik Joris van der Paele). Rodzaj dzieła: obraz olejny. Autor: Jan van Eyck. Data powstania: 1436
• Śmierć Marii (De dood van Maria). Rodzaj dzieła: olej na desce. Autor: Hugo van der Goes. Data powstania: ok. 1477–1482
• Tryptyk Moreelów (Moreeltriptiek). Rodzaj dzieła: olej na desce. Autor: Hans Memling. Data powstania: 1484

• Sąd Ostateczny (Laatste Oordeel). Rodzaj dzieła: tryptyk, olej na desce. Autor: Hieronim Bosch. Data powstania: ok. 1486

Ceny biletów

Bilet dla dorosłych (25+) kosztuje 15 euro, dla młodych dorosłych (18-25) cena wynosi 13 euro, natomiast młodzież w wieku od 13 do 17 lat może zwiedzać muzeum za 7 euro. Dla dzieci poniżej 12 roku życia wstęp jest bezpłatny. Posiadacze Musea Brugge Card oraz museumPASSmusées również mogą korzystać z bezpłatnego wstępu.

Muzeum tortur (Foltermuseum)

Muzeum Tortur (Foltermuseum) stanowi unikalną atrakcję, umiejscowioną w centrum miasta w piwnicy z XI wieku, pełniącej funkcję więzienia we wczesnym średniowieczu.

W kolekcji znajdują się niezwykłe narzędzia tortur, z czego wiele z nich to autentyczne eksponaty. Towarzyszą im figury woskowe ludzi ubranych w stroje z minionych epok, realistycznie oddające atmosferę skazańców. Co więcej, stara część średniowiecznej piwnicy została przekształcona w lochy, w których za pomocą nowoczesnych technik oświetleniowych i dźwiękowych odwiedzający mogą przenieść się w czasie i poczuć mroczny klimat minionych epok.

Ceny biletów wstępu

Ceny biletów do muzeum wynoszą 9 euro dla dorosłych i 7 euro dla studentów. Dzieci do 10 roku życia mają zaś bezpłatny wstęp. Bilet rodzinny kosztujący 25 euro mogą zakupić grupy składające się z dwóch osób dorosłych i trzech dzieci.

Najlepsze restauracje

Przystępne cenowo lokale gastronomiczne

Beers Yesterday’s World

Adres: Wijngaardstraat 6, Bruges 8000

Ceny: od 43 do 86 złotych

Czym się wyróżnia:

• bar ze świetnymi, belgijskimi piwami

Otto waffle atelier

Adres: Katelijnestraat 1 bij Oud Sint-janshospitaal, Bruges 8000

Ceny: od 12 do 44 złotych

Czym się wyróżnia:

• belgijski street food z pysznymi goframi

Sanseveria Bagelsalon

Adres: Predikherenstraat 11, Bruges 8000

Ceny: od 16 do 60 złotych

Czym się wyróżnia:

• lokal ze zdrowymi przekąskami przyrządzonymi ze świeżych składników

Restauracje średniej klasy

Mariloup

Adres: Dweersstraat 22, Bruges 8000

Ceny: od 88 do 172 złotych

Czym się wyróżnia:

• restauracjami z daniami kuchni lokalnej i tajskiej

One Restaurant

Adres: Arsenaalstraat 55, Bruges 8000

Ceny: od 16 do 88 złotych

Czym się wyróżnia:

• klimatyczna, mała restauracja z ogrodową przestrzenią, idealna na romantyczną kolację

De Gastro

Adres: Braambergstraat 6, Bruges 8000

Ceny: od 76 do 120 złotych

Czym się wyróżnia:

• świetne owoce morza, steki i klasyki lokalnej gastronomii (m.in. kurczak w czerwonym winie, czyli coq au vin)

Ekskluzywne restauracje

Oda Rooftop Bar

Adres: Steenstraat 96, Bruges 8000

Ceny: od 38 do 99 złotych

Czym się wyróżnia:

• świetne koktajle i przekąski

Restaurant Couvert

Adres: Eekhoutstraat 17, Bruges 8000

Ceny: od 90 do 172 złotych

Czym się wyróżnia:

• przytulna atmosfera
• kuchnia francuska i belgijska (świetne białe szparagi i owoce morza)

Park Restaurant

Adres: Minderbroedersstraat 1 opposite Astrid Park, Bruges 8000

Ceny: do 212 złotych

Czym się wyróżnia:

• dania kuchni lokalnej podane w innowacyjny sposób

Ciekawostki związane z miastem

Pierwszy na świecie rurociąg piwny

Jedną z ciekawostek odnośnie Brugii jest fakt, że to tutaj znajduje się pierwszy na świecie rurociąg piwny. Podziemny kanał transportuje piwo z lokalnego browaru do rozlewni, przebiegając 34 metry poniżej powierzchni i mając ponad 3 kilometry długości. Co godzinę przepływa przez niego imponujące 4000 litrów złocistego trunku.

Muzeum frytek

Inną fascynującą atrakcją Brugii jest Frietmuseum, jedyne muzeum na świecie dedykowane frytkom. To nietypowe i edukacyjne miejsce zabiera zwiedzających w fascynującą podróż przez historię belgijskich frytek. Oprócz interesujących instalacji artystycznych i historycznych fotografii poświęconych temu kulinarnemu fenomenowi, odwiedzający mają okazję skosztować tego smakołyku.

Legenda o brugijskich łabędziach

Jedną z najbardziej intrygujących ciekawostek dotyczących Brugii jest legenda związana z łabędziami i tragiczną historią Pietera Lanchalsa. Pod koniec XV wieku, Brugią zarządzał Pieter Lanchals, wierny minister Maksymiliana I Habsburga. Z powodu drastycznego podniesienia podatków na cele wojenne, stał się on obiektem niechęci mieszkańców, co doprowadziło do jego tortur i publicznej egzekucji wykonanej poprzez ścięcie. Maksymilian, w odpowiedzi na śmierć lojalnego Lanchalsa, polecił swoim wojskom zniszczyć mury obronne miasta i splądrować Brugię. Władca, aby upamiętnić tragiczną śmierć Lanchalsa, którego imię oznaczało ”długą szyję”, a w herbie figurował łabędź, polecił mieszkańcom miasta troszczenie się o utrzymywanie w Brugii co najmniej stu łabędzi. Nie było to jednak łatwe, bowiem zdarzało się wówczas, że łabędzie były zjadane i ich utrzymanie mogło wiązać się z wysokimi kosztami. Według legendy, jeśli w mieście będzie poniżej stu łabędzi, miasto upadnie.

Głupcy z Brugii

Z Maksymilianem I Habsburgiem wiąże się także kolejna ciekawostka. Mieszkańcy miasta mieli poprosić go o zbudowanie przytułku dla osób psychicznie chorych. W czasie koncyliacyjnej uroczystości, monarcha miał jednak ironicznie stwierdzić, że w Brugii jest aż tylu głupców, iż wystarczyłoby zamknąć bramy miejskie, aby stworzyć instytucję dla nich. Ta anegdota przyczyniła się do powstania pejoratywnego określenia mieszkańców Brugii – Brugse Zot, czyli Głupcy z Brugii. Co ciekawe, nazwa ta stała się również popularną marką piwa.

Nawiedzony dom

Inna legendarna opowieść wiąże się z przekonaniem, że Brugia jest nawiedzonym miastem. W przeszłości, pod adresem Spanjaardstraat 17, obok mostu Augustijnenbrug, istniał klasztor sióstr, a po przeciwnej stronie kanału znajdował się klasztor augustianów. Pewnego dnia, w 1498 roku, mnich zakochał się w młodej zakonnicy, która odwzajemniła jego uczucia. Mimo modlitw i życzeń, aby ich miłość zniknęła, duchowni nie byli w stanie wyzbyć się uczuć. Mnich nie zdołał oprzeć się również odwiedzeniu zakonnicy i pewnej nocy odkrył tajemny tunel łączący obie budowle. Kiedy spotkał Hortensję usiłował pocałować ją i przekonać do opuszczenia klasztoru. Mniszka odrzuciła jednak jego propozycję i próbowała przed nim uciec. Załamany mnich wściekł się wówczas na zakonnicę i dźgnął ją nożem. Od tamtego czasu nie widziano ani Hortensji, ani zakonnika. Niedługo potem zakonnice zaczęły jednak widzieć szlochające duchy nieszczęśników snujące się po korytarzach Den Noodt Gods, zwanego również Het Spookhuis (nawiedzony dom).

Gandawa

Najciekawsze atrakcje

Gravensteen

Historia

Geneza

Historia zamku Gravensteen w Gandawie sięga czasów panowania hrabiego Flandrii Arnulfa I (890–965). Choć wiadomo, że już na początku IX stulecia istniały w tym miejscu pierwsze fortyfikacje, dopiero z panowaniem wspomnianego władcy można wiązać początki funkcjonowania w tym miejscu umocnień, które można uznać za pierwotne w relacji do późniejszych modyfikacji. Radykalna przebudowa fortyfikacji, którą możemy uznać za pierwszego poprzednika późniejszego zamku polegała na wzniesieniu dużego, drewnianego budynku centralnego na wzmocnionym drewnem wale oraz kilku budynków gospodarczych, służących między innymi do przechowywania zboża i innych artykułów spożywczych.

Początki współczesnego zamku

Kolejna rewolucyjna zmiana nastąpiła w okresie średniowiecznych krucjat do Ziemi Świętej. Zamek w obecnych, fundamentalnych założeniach architektonicznych pochodzi z 1180 roku i został wzniesiony przez Filipa Alzackiego (1143–1191) na miejscu starszej fortyfikacji. Co ciekawe, inspiracją do budowy nowej konstrukcji mogły być zamki krzyżowców, które Filip mógł zobaczyć podczas drugiej wyprawy krzyżowej, w której uczestniczył.

Oprócz pełnienia funkcji cytadeli obronnej, Gravensteen miał również odtąd zastraszać mieszczan Gandawy, którzy często kwestionowali władzę hrabiów. Na terenie kompleksu zamkowego znajdują się wtedy duży centralny donżon (wieża łącząca w sobie główne funkcje mieszkalne i obronne), rezydencje i różne mniejsze budynki, otoczone ufortyfikowanym owalnym enceinte (francuskie określenie na główny mur obronny) z dwudziestoma czterema małymi bartyzanami (wieżyczka nadbudowana na koronę muru obronnego). Dodatkowo, postanowiono wówczas o utworzeniu w tym miejscu pokaźnych rozmiarów fosy, która była zasilana wodą z rzeki Leie, przy której ujściu położona jest Gandawa. Zamek ten służył, jako rezydencja hrabiów Flandrii aż do XIV wieku.

Po tym, jak hrabia Flandrii Ludwik II de Male (1330-1384) zrezygnował z rezydowania w Gravensteen i przeniósł swoją siedzibę do Hof ten Walle, a następnie Prinsenhof (gdzie 24 lutego 1500 roku urodził się cesarz Karol V), zamek naturalnie przestał pełnić rolę rezydencji hrabiów Flandrii. Konsekwencją tych zmian było stopniowe podupadanie Gravensteen. Do XVIII wieku mieściły się tutaj jeszcze sąd i więzienie. W latach 1353–1491 znajdowała się w tym miejscu także mennica miejska. W kolejnych latach na terenie średniowiecznego zamku wzniesiono inne budynki, wykorzystywane do celów prywatnych.

Wiek XIX

Podczas rewolucji przemysłowej Gravensteen został przekształcony w kompleks industrialny przez przemysłowca Jean-Denis Brismaille, który stał się nowym nabywcą tego miejsca. W 1807 roku, w obrębie donżonu, uruchomiono przędzalnię bawełny, a pozostałe budynki przekształcono w mieszkania dla pięćdziesięciu rodzin robotniczych. Co ciekawe, transformacja dużego kompleksu, jakim był Gravensteen, jest reprezentatywna dla wczesnego etapu rozwoju przemysłowego w Gandawie. W późniejszym okresie firmy i domy robotnicze przeniosły się na obrzeża miasta. Zamek, praktycznie całkowicie zniszczony, był już wtedy przygotowany do rozbiórki. Dla większości ówczesnych mieszkańców Gandawy symbolizował on bowiem nadużycia władzy, ucisk feudalny, brutalne metody tortur i działalność nietolerancyjnej inkwizycji.

Kolejnym istotnym wydarzeniem w historii kompleksu Gravensteen była ponowna wycena zamku, mająca miejsce pod koniec XIX wieku. Rząd i miasto, w różnych fazach, wykupiły kompleks od prywatnych właścicieli i zaczęły gruntownie odbudowywać potęgę tego miejsca. Ponieważ zdecydowano się na rozbiórkę i usunięto niemal wszystko, co nie było wapieniem z Tournai, po zakończeniu prac pozostała masa pozostałości po średniowiecznym zamku. Proces ten był konieczny do przedsięwzięcia w przyszłości prac konserwacyjnych. Po wielu latach problemów administracyjnych i dyskusji, w 1894 roku rozpoczęto pierwszą poważną renowację Gravensteen.

Decyzją restauratorów zdecydowano się na bardziej romantyczną interpretację zamku z okresu rezydowania w tym miejscu hrabiego Filipa Alzackiego. Niemniej jednak, wiele detali obecnego Gravensteen, w tym płaskie dachy i okna oficyny wschodniej, niekoniecznie nawiązuje do średniowiecznych elementów architektonicznych.

Pierwsza połowa XX wieku

W wyniku przeprowadzonej renowacji, Gravensteen zyskał nowe znaczenie, zdobywając światową sławę, jako najczęściej odwiedzany zabytek turystyczny w Gandawie. W 1913 roku zamek stał się centralnym punktem międzynarodowej wystawy (Wereldtentoonstelling van 1913), w ramach przygotowywań do której znacząco przekształcono centrum miasta. Mimo tego, że przez cały XX wiek Gravensteen był jednym z najczęściej odwiedzanych zabytków w Gandawie, niewiele uwagi poświęcono jego konserwacji, co doprowadziło do ponownych problemów związanych ze słabym stanem zachowania konstrukcji. Z powodu zaniedbań uważa się, że Gravensteen był jednym z najmniej znanych tego typu zabytków w Europie Północnej.

Bitwa o Gravensteen

Swoją popularność Gravensteen zawdzięcza również pewnemu wydarzeniu określanemu, jako „Bitwa o Gravensteen”. To niecodzienne zdarzenie miało miejsce 16 listopada 1949 roku i jego centralnym punktem było zajęcie zamku przez studentów, którzy (zgodnie z ogólnie przyjętą interpretacją przyczyn zamieszek) pragnęli w ten sposób wyrazić swoje niezadowolenie wobec podwyżek cen piwa i zmiany koloru policyjnych nakryć głowy z białych kasków na niebieskie képi, co miało utrudnić ich odróżnienie od listonoszy i taksówkarzy.

Zbuntowani studenci, sprzeciwiający się nowym decyzjom władz miejskich, zabarykadowali bramy zamku, opuścili bronę (kratę w murze zamykającą wejście przez bramę) oraz zamknęli w szafie uprzednio pojmanego wartownika kompleksu. W ramach demonstracji rozwiesili oni również sztandary wzdłuż murów zamku i obrzucali przechodzących policjantów zgniłymi owocami. Choć ostatecznie studenci zostali zatrzymani i usunięci z zamku, z powodu publicznych wyrazów poparcia żaden z uczestników buntu nie został postawiony przed sądem za swoje czyny. Mimo tego, kampania przeciwko wzrostowi cen piwa zakończyła się niepowodzeniem.

Druga połowa XX wieku

Dynamiczne zmiany w dziejach Gravensteen nastąpiły po II wojnie światowej, w latach 1951-1954, kiedy to odbyła się w tym miejscu pierwsza seria wykopalisk archeologicznych. Po zdiagnozowaniu kluczowych problemów związanych ze stanem zachowania kompleksu, podjęto decyzję o utworzeniu gruntownego programu renowacji, mającego według założeń być realizowanym etapami. Nowe badania archeologiczne terenu Gravensteen umożliwiły przeprowadzenie prac konsolidacyjnych i restauratorskich. Ponieważ w tym czasie władze miasta zaczęły także poszukiwania nowych form kulturalnych i turystycznych atrakcji, również w tej sferze kompleks zamkowy mógł rozwinąć swój potencjał.

Wizyta

Zwiedzanie indywidualne

Co się tyczy opcji zwiedzania Gravensteen to są one niezwykle zróżnicowane. Jedną z nich jest indywidualna wizyta. W ramach tego pakietu zwiedzający mają okazję skorzystać z usługi unikalnego audioprzewodnika, który opowie im szczegółową historię tego miejsca w atrakcyjny i humorystyczny sposób. Audioprzewodnik stanowi fascynujące narzędzie, które pozwala lepiej zrozumieć kontekst historyczny zamku Gravensteen, wzbogacając wizytę o dodatkowe doświadczenia w warstwie informacyjnej i emocjonalnej.

Zwiedzanie dla grup

Oprócz indywidualnych wizyt, Gravensteen oferuje różnorodne opcje zwiedzania dostosowane do różnych preferencji i grup wiekowych. Grupy turystów mogą skorzystać z pakietu w ramach którego, podobnie jak w przypadku indywidualnej opcji, będą miały do dyspozycji audioprzewodnika, który podzieli się z nimi najważniejszymi informacjami dotyczącymi historii zamku.

Wizyta z przewodnikiem

Ci, którzy cenią sobie interakcję z żywym przewodnikiem, mogą również w ramach grupowego zwiedzania skorzystać z tego typu, bardziej bezpośrednich usług. W przeciwieństwie do audioprzewodnika, tradycyjny przewodnik umożliwia zadawanie pytań na bieżąco, które pozwala lepiej zrozumieć kontekst historyczny oraz uzyskać bardziej aktualne informacje na temat Gravensteen.

Opcje zwiedzania dla dzieci

Dostępna jest tutaj także opcja zwiedzania dla dzieci, której oferta została specjalnie dostosowana do młodych odkrywców. Dzieci w wieku od 3 do 8 lat mogą korzystać z audioprzewodnika, który w humorystyczny sposób opowiada o zamku, a jednocześnie wcielić się w role detektywów, szukających zaginionego błazna. To interaktywne podejście z pewnością sprawi, że wizyta w zamku będzie fascynującym, przygodowym doświadczeniem dla najmłodszych.

Organizacja urodzin

Dla tych, którzy chcieliby uczcić swoje urodziny w niezwykłym miejscu, dostępna jest również opcja organizacji przyjęcia urodzinowego w zamku Gravensteen. Impreza obejmuje przewodnika, możliwość przebrania się w kostiumy z epoki oraz dostęp do urodzinowych przekąsek. Dzięki tym wszystkim atrakcjom urodzinowe świętowanie stanie się bez wątpienia niezapomnianym wydarzeniem dla dzieci.

Czerwcowa impreza w Gravensteen

Każdego roku, 2 czerwca, Gravensteen staje się areną fascynującej imprezy, która przyciąga zarówno dorosłych, jak i dzieci. W tym wyjątkowym dniu rycerze, szlachcianki, szczudlarze i tancerze przejmują zamek, tworząc atmosferę pełną magii i średniowiecznego klimatu.

Organizatorzy imprezy oferują niezwykle zróżnicowane atrakcje, umożliwiając uczestnikom naukę łucznictwa, udział w zabawach folklorystycznych oraz czerpanie radości z innych, licznych atrakcji dostępnych na terenie zamku. Dla tych, którzy chcieliby poczuć się jak prawdziwi rycerze czy księżniczki, istnieje możliwość przebrania się w średniowieczne kostiumy i zrobienia pamiątkowego zdjęcia.

Najmłodsi goście będą także na pewno zachwyceni opowieściami, które przeniosą ich w fascynujący świat rycerskich przygód. Niezwykłą atmosferę tworzą również średniowieczna muzyka, taniec, a nawet tradycyjne lokalne, piwo warzone według dawnych receptur. Podczas wydarzenia można także obejrzeć widowiska z walkami na miecze na podzamczu, które dodają Gravensteen jeszcze więcej uroku w tym dniu. Nic zatem dziwnego, że to niezwykłe wydarzenie każdego roku przyciąga wielu miłośników historii oraz rozrywki, charakterystycznej dla średniowiecznej Europy.

Ceny biletów

Ceny biletów wstępu umożliwiających zwiedzanie zamku Gravensteen z audioprzewodnikiem są następujące: 13 euro dla dorosłych, 8 euro dla studentów w wieku od 19 do 25 lat oraz 2.70 euro dla uczniów w wieku od 13 do 18 lat. Dla młodszych dzieci wstęp jest darmowy. Grupowy bilet dla co najmniej 15 osób kosztuje 11 euro od każdego zwiedzającego. Rezerwacje biletów można dokonywać online, a sama wycieczka z audioprzewodnikiem trwa około 90 minut. Opcja dla młodych detektywów jest dostępna w ramach standardowej ceny biletu wstępu.

W przypadku opcji zwiedzania ze zwykłym przewodnikiem (maksymalnie 15 osób na przewodnika), cena wynosi 103 euro, a dodatkowo należy uiścić opłatę za bilet wstępu. Jeśli towarzyszysz grupie minimum 15 osób, masz bezpłatny wstęp na teren kompleksu.

Jeśli planujesz zorganizowanie przyjęcia urodzinowego na zamku, będziesz musiał liczyć się z wydatkiem rzędu 172 euro. Impreza przeznaczona jest dla maksymalnie 15 uczestników (przy minimum jednym dorosłym opiekunie) i trwa 150 minut.

Katedra Świętego Bawona

Historia

Katedra Świętego Bawona w Gandawie ma długą i fascynującą historię. W miejscu, w którym dzisiaj znajduje się katedra, mieściła się niegdyś kaplica św. Jana Chrzciciela, zbudowana głównie z drewna. W 942 roku została ona konsekrowana, czyli uroczyście poświęcona przez biskupa Tournai i Noyon, Transmarusa. Niestety, nie zachowały się żadne ślady tej pierwotnej kaplicy. W jej miejscu, w połowie XII wieku, wzniesiono romański kościół na planie krzyża pod tym samym wezwaniem. Pozostałości tej budowli, bogato zdobione freskami, można dzisiaj podziwiać w krypcie katedry.

Budowę gotyckiego kościoła rozpoczęto tutaj około 1274 roku. W kolejnych stuleciach, od XIV do XVI wieku, kompleks katedralny był obiektem niemal nieustannych projektów rozbudowy w stylu gotyckim. Nowy chór, wieniec kaplic promienistych, kapitularz oraz nawy to jedynie niektóre z elementów architektonicznych, które wzbogaciły kompleks katedralny.

W 1539 roku, w wyniku buntu przeciwko cesarzowi Karolowi V Habsburgowi, opactwo Świętego Bawona zostało rozwiązane, a opat wraz z mnichami przeniósł się do kościoła, wówczas jeszcze pod wezwaniem Świętego Jana. Kościół stał się kościołem kapitularnym, a mnisi zostali kanonikami. W 1559 r., w ramach reorganizacji struktur kościelnych w Holandii, Gandawa została podniesiona do rangi diecezji, a kolegiata stała się katedrą św. Bawona.

Ikonoklaści

Latem 1566 roku grupy kalwińskich ikonoklastów nawiedziły kościoły katolickie w Holandii, dokonując dewastacji: rozbijając witraże, niszcząc posągi oraz obrazy, uznawane za bałwochwalcze i związane ze znienawidzonym kultem wizerunków świętych. W 1640 roku doszło do pożaru dachu katedry, co również skomplikowało przyszłość świątyni. W związku z przejściami, których doświadczyła katedra, w kolejnych latach była ona poddana licznym restauracjom. Jej bogate barokowe wnętrze zdecydowanie nabrało nowego blasku za czasów biskupa Gandawy, Antoniusa Triesta (1622-1657).

Ostatnie lata katedry

W ostatnich latach, Katedra Świętego Bawona przeszła gruntowną renowację, rozpoczętą latem 2005 roku. Trwała ona ponad piętnaście lat i składała się z ośmiu etapów restauracyjnych kosztujących ponad dwadzieścia pięć milionów euro. Wiosną 2013 roku rozpoczęto istotne prace konserwatorskie na dziewięćdziesięciometrowej wieży katedralnej, co wymagało ukrycia jej za rusztowaniem na ponad cztery lata.

Dzieła sztuki wewnątrz katedry

Wnętrze Katedry Świętego Bawona w Gandawie jest pełne arcydzieł sztuki, z których najbardziej znanym jest bez wątpienia ”Ołtarz Gandawski”, oficjalnie znany jako „Adoracja Mistycznego Baranka”. Dzieło to, autorstwa wybitnych braci Huberta i Jana van Eycków, pierwotnie znajdowało się w kaplicy Joosta Vijda. Współcześnie uznawane jest za jedno z najważniejszych dzieł wczesnego renesansu północnego i jedno z największych arcydzieł artystycznych Belgii.

Wśród innych wybitnych dzieł w katedrze znajdują się ”Nawrócenie św. Bawona” (1623-1624) autorstwa Petera Paula Rubensa, ”Tryptyk Kalwaryjski” (XV w.) przypisywany Justusowi van Gentowi oraz ”Tryptyk Wigliusza”, stworzony przez Fransa Pourbusa Starszego (1571). Pourbus jest również autorem czternastu paneli przedstawiających historię św. Andrzeja (1572). Ze znajdujących się w świątyni dzieł sztuki warto również wymienić rokokową ambonę z 1745 roku, stworzoną przez flamandzkiego rzeźbiarza Laurenta Delvaux.

Wycieczka

Podczas wizyty w katedrze istnieje możliwość wzięcia udziału w innowacyjnym zwiedzaniu, podczas którego wykorzystywana jest technologia rozszerzonej rzeczywistości (AR, augmented reality). Ta interaktywna forma poznawania dzieł sztuki katedry korzysta z cyfrowych elementów wizualnych, dźwięków i innych bodźców sensorycznych, tworząc rozbudowaną wersję rzeczywistego otoczenia za pomocą technologii holograficznej. To kreatywne podejście do zwiedzania umożliwia odwiedzającym zanurzenie się w historii i pięknie katedry w sposób interakcyjny i nowoczesny.

Interaktywna wycieczka AR pozwala na fascynujące spotkanie z arcydziełem „Adoracja Mistycznego Baranka” autorstwa van Eycków, stanowiącym główną atrakcję tej unikalnej formy zwiedzania. Warto zauważyć jednak, że dostępne są różne opcje odkrywania katedry, dostosowane do różnych grup wiekowych i poziomów wiedzy uczestników.

Dostępne pakiety

Standardowy pakiet umożliwi nam wprowadzenie w świat dzieł sztuki i architektury katedralnej, świadczących o niezwykłym bogactwie tego miejsca. Dla rodzin z dziećmi dostępna jest specjalna opcja, w ramach której najmłodsi mogą odkrywać katedrę w sposób dostosowany do ich wieku, korzystając z atrakcyjnych, edukacyjnych dodatków. Ponadto, dla tych, którzy pragną poznać bardziej szczegółowe informacje, dostępna jest wycieczka dla ekspertów, podczas której zostaną przedstawione dodatkowe fakty związane ze świątynią.

Wszystkie wymienione rodzaje wycieczek korzystają z technologii AR, co dodaje im nowoczesny i interaktywny wymiar, umożliwiający jeszcze głębsze zrozumienie i doświadczenie historii i sztuki Katedry Świętego Bawona.

W ramach zwiedzania Katedry Świętego Bawona mamy również możliwość wzięcia udziału w grupowej wycieczce, co stanowi doskonałą okazję do bardziej ekonomicznej eksploracji tego wyjątkowego miejsca w większym gronie. Tego typu zwiedzanie dotyczy grup liczących powyżej piętnastu osób.

Ceny biletów

Ceny biletów zależą od wybranej opcji. Standardowa wycieczka, obejmująca pełen zakres atrakcji, kosztuje szesnaście euro. Tyle samo płacą dzieci biorąc udział w wycieczce dedykowanej im i ich rodzicom. Jeśli mają jednak mniej niż dwanaście lat, mogą skorzystać ze zniżki i zwiedzać już za osiem euro. Wycieczka dla zaawansowanych również jest dostępna w tej samej cenie co standardowa. Dla tych, którzy chcieliby skoncentrować się tylko na ”Ołtarzu Gandawskim” van Eycków, istnieje opcja zwiedzania trwająca 25 minut, kosztująca jedynie 12,5 euro.

Grupowe zwiedzanie, zarówno w wersji standardowej, jak i eksperckiej, kosztuje 12,5 euro za osobę. Jeśli zależy nam tylko na zwiedzeniu ”Ołtarza Gandawskiego”, będziemy musieli zapłacić dziesięć euro. Dzięki tak zróżnicowanej ofercie pakietów i ich cen możemy dostosować zwiedzanie do naszych indywidualnych oczekiwań, zainteresowań i możliwości.

Belfort van Gent

Historia dzwonnicy

Początki dziejów gandawskiej dzwonnicy miejskiej Belfort van Gent sięgają roku 1313 roku, kiedy to rozpoczęto budowę wieży według projektu mistrza murarskiego Jana van Haelsta. Prace nad nią prowadzono w okresie wojen, plag i zawirowań politycznych, kończąc je ostatecznie w 1380 roku. W tamtym czasie, na szczycie wieży pojawił się również słynny pozłacany, miedziany smok, sprowadzony z Brugii.

Najwyższe partie budynku wielokrotnie przechodziły przebudowy, głównie w celu dostosowania reszty konstrukcji do rosnącej liczby dzwonów. W 1771 roku zakończono prace nad dzwonnicą, dodając iglicę zaprojektowaną przez architekta Louisa 't Kindta. W 1851 roku umieszczono na wieży neogotycką iglicę z żeliwa, którą w latach 1911-1913 zastąpiono obecną kamienną iglicą z powodu złego stanu poprzedniej i zbliżającej się Wystawy Światowej, mającej odbyć się w Gandawie w 1913 roku. Pracami tymi kierował jeden z najwybitniejszych flamandzkich architektów pierwszej połowy XX wieku Valentin Vaerewijck, inspirowany oryginalnym projektem z XIV wieku.

W związku z koniecznością szybkiego wykonania prac restauratorskich, pojawiło się wiele usterek. W rezultacie, w latach 1967 i 1980 ponownie przeprowadzono kompleksowe prace restauracyjne, mające na celu naprawę i wzmocnienie struktury wieży. Od 1936 roku obiekt znajduje się pod szczególną ochroną jako zabytek, co podkreśla jego historyczne i kulturowe znaczenie. Dzwonnica w Gandawie została również umieszczona na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO w 1999 roku.

Detale architektoniczne

Mammelokker

Mammelokker, mała przybudówka z 1741 roku, była niegdyś wejściem i pełniła funkcję kwatery dla straży miejskiego więzienia, znajdującego się w części starych sukiennic w okresie od 1742 do 1902 roku. Nazwa „Mammelokker” wywodzi się od rzeźby nawiązującej do starożytnej legendy rzymskiej o więźniu o imieniu Kimon, któremu udało się przeżyć i uniknąć śmierci głodowej dzięki potajemnemu karmieniu go przez swoją córkę Pero. Termin „mammelokker” pochodzący z języka niderlandzkiego, jest tłumaczony jako „odsysacz piersi”. Widzimy zatem jasno, że rzeźba ta nie tylko jest częścią architektonicznej historii wieży, ale tworzy również bogatą narracją kulturową, ilustrującą wartości rodzinne i odwagę w obliczu trudności życiowych.

Sukiennice

Przylegające do dzwonnicy sukiennice mają postać prostokątnej hali i funkcjonowały pierwotnie, jako centrum handlu suknem, które wniosło istotny wkład we wzbogacenie się miasta w średniowieczu. W miarę stopniowego zaniku znaczenia przemysłu sukienniczego, hala została przekształcona w przestrzeń przyciągającą nowych mieszkańców i inwestorów. Mieściły się tutaj garnizon milicji i szkoła szermierki. Rozpoczęta w 1425 roku budowa sukiennic zakończyła się dwadzieścia lat później. Ukończono wówczas jedynie siedem z jedenastu planowanych przęseł. W 1903 roku obiekt został rozbudowany jednak o cztery przęsła, zgodnie z pierwotnym projektem.

Karylion

Dzwonnica w Gandawie zawiera karylion, składający się z pięćdziesięciu czterech dzwonów o łącznej wadze około trzydziestu ton. Imponująca liczba dzwonów czyni znajdujący się tutaj karylion jednym z najcięższych w Belgii. Instrument jest regularnie obsługiwany przez muzyka, zwanego z francuskiego carillonneurem. Od samego początku karylion był wyposażony w grający bęben, dzięki któremu co piętnaście minut rozbrzmiewa z niego melodyjny dźwięk, tworzący w okolicy wyjątkową atmosferę.

Vooruit

Vooruit to historyczny kompleks który, zwłaszcza na początku swojego funkcjonowania, pełnił ważną rolę centrum ruchu robotniczego. W przeszłości organizowane były tutaj również wystawy sztuki, a także różnorodne festiwale, dzięki rozbudowanej infrastrukturze obejmującej kino, teatr i salę balową. Obecnie, w miejscu tym nadal organizowane są liczne imprezy kulturalne. Odbywają się tutaj regularnie koncerty, debaty i inne wydarzenia, nadające Vooruit charakter dynamicznego centrum kulturalnego.

Geneza

Historia Vooruit sięga początku XX wieku, a ściślej rzecz ujmując lat 1911-1914, okresu realizowania projektu architektonicznego Ferdinanda Dierkensa. Ten wyjątkowy kompleks stał się symbolem ruchu socjalistycznego w okresie międzywojennym. Budynek zyskał swoją nazwę dzięki socjalistycznej organizacji „Vooruit” (pol. „Naprzód”), wspieranej przez Edwarda Anseele. Celem tej organizacji było chronienie pracowników przed negatywnymi skutkami kapitalizmu, które mogły zagrażać dobrobytowi proletariatu. W Vooruit pracownicy mieli możliwość korzystania z przystępnych cenowo posiłków, napojów i atrakcji kulturalnych, tworzących przyjazne miejsce dla społeczności.

Ostatnie lata

Vooruit, będące dzisiaj centrum festiwalowym i artystycznym, było symbolem podziału społeczeństwa flamandzkiego aż do czasów II wojny światowej. Po wojnie budynek popadł w ruinę, pozostając opuszczonym aż do ponownego otwarcia w 1982 roku. W 1983 roku Vooruit zostało wpisane na zaszczytną listę zabytków, co potwierdziło jego unikalną wartość historyczną i architektoniczną. W okresie renowacji, który trwał od 1990 do 2000 roku, budynek kontynuował swoją działalność.

Współczesność

W roku 2000, po kompleksowej renowacji, Vooruit zostało uhonorowane prestiżową nagrodą flamandzkiego pomnika roku. Obecnie jego pomieszczenia są wykorzystywane do organizacji różnorodnych wydarzeń, od inspirujących debat po kulturalne spektakle. Vooruit zostało także przearanżowane w miejsce, w którym regularnie odbywają się przyjęcia, a także koncerty wielu światowej sławy artystów, takich jak między innymi: The Sisters of Mercy, R.E.M., Motörhead, Red Hot Chili Peppers, Nirvana, Black Sabbath, INXS, Marillion, The Prodigy czy Rammstein. W obecnej formie, Vooruit funkcjonuje jako dynamiczne centrum kulturalne. Historyczny kompleks kontynuuje zatem pełnienie swojej roli, jako ważnego punktu spotkań dla społeczności, łącząc dziedzictwo kulturowe z nowoczesną kulturą.

Muzeum Sztuk Pięknych w Gandawie (Museum voor Schone Kunsten)

Okres rewolucji francuskiej

Pod koniec XVIII wieku Gandawa, będąca wówczas pod panowaniem Francji ogarniętej rewolucją, została ogołocona z wielu skarbów sztuki przez Francuzów, którzy wywieźli je w dużej mierze do ojczyzny (do dzisiaj niektóre z nich ubogacają przestrzenie wystawiennicze w Luwrze).

W 1798 roku, podjęto decyzję o utworzeniu publicznego zbioru sztuki w Gandawie. Muzeum Département de l’Escaut, uznane oficjalnie za francuską instytucję narodową zostało pierwotnie założone w kościele św. Piotra w Gandawie i otwarte dla publiczności w 1802 roku.

Zmiana lokalizacji i muzeum za czasów panowania Napoleona Bonaparte

Kilka lat później podjęto decyzję o przeniesieniu zbiorów do bardziej odpowiedniego dla nich miejsca. W 1809 roku dzieła znalazły się w sali Akademii Miejskiej, mieszczącej się w dawnej rezydencji augustianów, udostępnionej dla zwiedzających w 1811 roku. Już wówczas, po upadku rewolucji francuskiej i za czasów panowania na tych terenach Napoleona Bonaparte, miasto bezskutecznie starało się odzyskać pewne dzieła, wywiezione kilkanaście lat wcześniej do Francji.

Rozbudowanie kolekcji muzealnej w pierwszej połowie XIX wieku

Wielkość kolekcji muzeum ulegała niewielkim zmianom na przestrzeni lat kolejnych lat. Dopiero w 1837 roku rada miejska zakupiła pierwszy obraz artysty tworzącego w ówczesnym stylu. Od tego momentu miasto konsekwentnie rozbudowywało swoje zbiory, szczególnie skupiając się na dziełach sztuki z XIX wieku. Dzięki temu, muzeum w Gandawie może poszczycić się obecnie bogatą kolekcją sztuki, stanowiącą ważny przegląd dziewiętnastowiecznych dokonań artystycznych.

Dalszy rozwój i kolejna, nowa lokalizacja

Muzeum Sztuk Pięknych w Gandawie, po okresie stagnacji w pierwszych latach XIX stulecia, przeżywało wówczas niezwykle dynamiczny rozwój. Z biegiem czasu, dzięki spektakularnemu poszerzeniu kolekcji poprzez liczne zakupy, a także hojne darowizny, pilną sprawą stało się znalezienie nowej lokalizacji dla instytucji. W 1820 roku, Tieleman Franciscus Suys przedstawił pierwszy projekt nowego budynku muzeum. Ostateczny plan architektoniczny wraz z lokalizacją ukształtował się do 1898 roku. Koniec XIX wieku przyniósł również znaczne rozszerzenie zbiorów, szczególnie w obszarze sztuki starożytnej.

Ubogacenie zbiorów na początku XX wieku

W 1913 roku Fernand Scribe, przewodniczący Towarzystwa Przyjaciół Muzeum, przekazał miastu całą swoją kolekcję dzieł sztuki. Inni hojni darczyńcy, tacy jak Georges Hulin de Loo, Tony Simon-Wolfskehl, Lasnitzki i Raoul De Keyser, wnieśli cenny wkład w ubogacenie zbiorów, czyniąc z muzeum prawdziwe sanktuarium sztuki.

Współczesność

Aktualnie, kolekcja muzealna gromadzi około dziewięć tysięcy dzieł sztuki, pochodzących z okresów od średniowiecza do XX wieku. W stałej ekspozycji można podziwiać ponad sześćset dzieł, z których wiele można utożsamiać z lokalną sztuką flamandzką. Znajdują się tam także wybitne dzieła europejskich artystów, zwłaszcza francuskich, a także imponująca kolekcja rzeźb.

Muzeum nieustannie organizuje wystawy czasowe, które czynią go dynamicznym centrum kultury i sztuki. Od marca 2011 roku do stycznia 2021 roku zorganizowano tam ponad czterdzieści różnorodnych wystaw, które przyciągają zarówno lokalną społeczność, jak i miłośników sztuki z całego świata. Ten nieustanny rozwój sprawia, że Muzeum Sztuk Pięknych w Gandawie jest nie tylko strażnikiem dziedzictwa, ale także miejscem inspiracji i spotkań dla wszystkich miłośników sztuki.

Wydarzenia odbywające się w muzeum

Muzeum Sztuk Pięknych w Gandawie regularnie organizuje warsztaty dla dzieci i młodzieży, koncentrując się głównie na rozwijaniu ich kreatywności i umiejętności plastycznych. Szczegółowy program tych wydarzeń oraz informacje na temat aktualnych i planowanych wystaw dostępne są na oficjalnej stronie internetowej muzeum. Można tam również znaleźć harmonogram wycieczek z przewodnikiem, zarówno indywidualnych, jak i dedykowanych rodzinom z dziećmi, a także zarezerwować na nie bilety.

Udogodnienia muzealne

Muzeum oferuje także szereg dodatkowych udogodnień. Jedną z nich jest specjalistyczna biblioteka muzealna oraz sklep muzealny, który jest doskonałym miejscem na zakup dobrej książki, pamiątki lub oryginalnego prezentu. Dodatkowo, MSK posiada własną brasserie, Mub’art, gdzie można zatrzymać się na drinka lub lunch przed lub po zwiedzaniu. W Mub’art serwowane są dania kuchni gandawsko-belgijsko-francuskiej, oparte na lokalnych, świeżych i sezonowych składnikach, obejmującej również opcje wegetariańskie i wegańskie. Lokal jest otwarty od wtorku do niedzieli.

Najlepsze restauracje

Przystępne cenowo lokale gastronomiczne

Paul’s Boutique

Adres: Koningin Astridlaan 209, Ghent 9000

Ceny: od 21 do 56 złotych

Czym się wyróżnia:

• grillowane posiłki typu fast-food

Soepbar Sordo

Adres: Lange Steenstraat 2, Ghent 9000

Ceny: od 13 do 21 złotych

Czym się wyróżnia:

• smaczne i zdrowe przekąski
• kuchnia lokalna

Soup’R

Adres: Sint-Niklaasstraat 9 City Center, Ghent 9000

Ceny: od 21 do 56 złotych

Czym się wyróżnia:

• świetne zupy i kanapki przyrządzane ze świeżych składników

Restauracje średniej klasy

Du Progres

Adres: Korenmarkt 10, Ghent 9000

Ceny: od 95 do 125 złotych

Czym się wyróżnia:

• bardzo dobre miejsce na kolację w gustownej atmosferze

Kin Khao – Thai Eatery

Adres: Donkersteeg 21-23, Ghent 9000

Ceny: od 47 do 130 złotych

Czym się wyróżnia:

• kuchnia tajska
• dostępność opcji wegańskich, wegetariańskich oraz bezglutenowych

Mr. Sato

Adres: Akkerhage 10 Verdieping 10, Ghent 9000

Ceny: od 39 do 99 złotych

Czym się wyróżnia:

• kuchnia fusion z dominującym wpływem japońskiej gastronomii

Ekskluzywne restauracje

Oak Restaurant

Adres: Burgstraat 16, Ghent 9000

Ceny: od 508 do 647 złotych

Czym się wyróżnia:

• restauracja z gwiazdką Michelin
• kuchnia europejska

Karel De Stoute

Adres: Vrouwebroerstraat 2 9000, Ghent

Ceny: od 195 do 347 złotych

Czym się wyróżnia:

• elegancki wystrój
• lokal znajduje się w gastronomicznym przewodniku Michelin

Vrijmoed

Adres: Vlaanderenstraat 22, Ghent 900

Ceny: od 404 do 780 złotych

Czym się wyróżnia:

• dwie gwiazdki Michelin
• wyjątkowe doświadczenie kulinarne
• dostępność wegetariańskiego menu

Ciekawostki związane z miastem

Gentse Feesten

Co roku w Gandawie odbywa się Gentse Feesten, znany festiwal muzyczny i teatralny, którego popularność w ostatnich latach wykracza poza granice Belgii. Jest to święto sceniczne, organizowane każdego roku, w ramach którego prezentowane są spektakularne przedstawienia, przyciągające tłumy od 1969 roku. Festiwal zapewnia również przestrzeń artystom ulicznym, w tym mimom czy muzykom. Tego typu inkluzywne podejście, daje możliwość zaprezentowania swoich umiejętności i wypromowania się mniej znanym artystom, zapewnia turystom dostęp do zróżnicowanych atrakcji, a także dodaje wyjątkowego uroku wydarzeniu.

Gentse Feesten wyróżnia się również na tle pozostałych festiwali miejskich, przyciągając rocznie około dwa miliony gości, co sprawia, że jest jednym z największych tego typu wydarzeń kulturalnych w Europie. Liczba uczestników w najbardziej gorących dniach festiwalu sięga imponującej liczby 250 000. W rankingu localfestivities.com z 2005 roku, Gentse Feesten zostało uplasowane na trzecim miejscu na liście największych festiwali miejskich w Europie, ustępując jedynie Świętu Ognia w Walencji i Oktoberfestowi w Monachium.

Festiwal rozpoczyna się w piątek przed trzecią niedzielą lipca i trwa aż do czwartej niedzieli tegoż miesiąca. Ostatni dzień, znany jako „de dag van de lege portemonnees” (dzień pustych portfeli), symbolizuje moment, gdy wielu uczestników wydaje swój ostatni grosz na festiwalowe rozrywki. Dzień ten dedykowany jest mieszkańcom Gandawy. Przyjezdni żegnają się wówczas z kolei z miastem, a ulice przygotowywane są do powrotu do spokojnej codzienności. Święto to przyciąga zatem uwagę nie tylko miłośników sztuki i muzyki, ale także tworzy wyjątkową atmosferę jedności i radości w sercu Gandawy.

Stroppendragers

W XVI wieku Gandawa doświadczyła trudnego okresu recesji gospodarczej, którą zaostrzyła kolejna wojna cesarska w 1537 roku i związane z nią dodatkowe obciążenia podatkowe nałożone miastu. Mieszkańcy, niechętni ponoszeniu dodatkowych opłat, odmówili płacenia, sprzeciwiając się tym samym władcy. W reakcji na niesubordynację poddanych, cesarz Karol V postanawia wziąć sprawy we własne ręce i osobiście ukarać swoich nieposłusznych rodaków. W 1540 roku władca wkracza do miasta z wojskiem, których obecność zwiastuje groźne zamiary cesarza.

Gandawa zostaje uznana za winną zdrady stanu, a także potępiona za nielojalność i zbuntowanie się przeciwko cesarskiej władzy. Dwudziestu pięciu przywódców buntu zostaje ściętych, miastu odebrane są przywileje, następuje konfiskacja majątków, a także zostają nałożone surowe grzywny. Zemsta cesarza nie ograniczyła się jednak do wspomnianych reperkusji. Pragnął on bowiem także boleśnie upokorzyć mieszkańców Gandawy.

3 maja 1540 roku, z rozkazu Karola V spod ratusza wyrusza procesja maszerujących boso, ubranych w białe płaszcze i z pętlą na szyi mieszkańców w kierunku rezydencji cesarza w Prinsenhof. Po dotarciu do Prinsenhof, poddani zostają zmuszeni do uklęknięcia przed cesarzem i błagania o litość. Ci, którzy nie poddali się tej upokarzającej ceremonii, zostali natychmiast poddani egzekucji.

Od tego tragicznego wydarzenia mieszkańców Gandawy zaczęto nazywać „nosicielami pętli”. Dziś pomnik przedstawiający postać z pętlą na szyi przypomina gandawczykom o bolesnym dziedzictwie buntu, jednocześnie zwracając uwagę na ich upór i nieustępliwość wobec cesarskiego ucisku.

Miasto uniwersyteckie

Gandawa, będąca największym miastem studenckim we Flandrii, może poszczycić się liczbą około 75 000 studentów, co jest z pewnością imponującym wynikiem, biorąc pod uwagę ogólną liczbę mieszkańców miasta, wynoszącą 250 000. Historia studenckiej tradycji miasta sięga XVI wieku i jest związana z dużą popularnością kalwinizmu na tych terenach. W Gandawie, będącej wówczas republiką kalwińską, wzniesiono pierwszy uniwersytet (teologiczny), będący współcześnie częścią Uniwersytetu Gandawskiego.

W 1817 roku król Holandii Wilhelm I założył Uniwersytet w Gandawie (obecnie studiuje na nim aż 28 tysięcy osób!). Kolejny przełom nastąpił w 1930 roku, kiedy to uniwersytet stał się pierwszym niderlandzkojęzycznym ośrodkiem edukacyjnym w kraju. Wcześniej wykłady prowadzono głównie w języku francuskim. W 1938 roku Corneille Heymans, profesor na tym uniwersytecie, został laureatem Nagrody Nobla.

Gandawa przyciąga również wielu studentów zagranicznych, w tym znaczną grupę Polaków uczestniczących w programie Erasmus. Obecność tak dużej społeczności studenckiej zapewnia miastu niezwykłą energię, zwłaszcza w kontekście dynamicznego życia nocnego, dzięki czemu Gandawa jest miejscem pełnym życia i różnorodnych atrakcji.

Antwerpia

Najciekawsze atrakcje

Museum aan de Stroom

Główne założenia przyświecające działalności muzeum

Museum aan de Stroom, znane również jako MAS to wyjątkowe muzeum w Antwerpii, którego celem jest kreowanie międzynarodowej i innowacyjnej przestrzeni wystawienniczej, poświęconej globalnym powiązaniom między ludźmi i kolekcjami z różnych kultur i środowisk. Charakteryzuje się ono otwartym na różnorodność interpretowaniem historii, pozwalającym zwiedzającym spojrzeć na nią z wielu perspektyw. MAS zostało zainicjowane, jako przestrzeń angażująca wszystkich w odkrywanie teraźniejszości, przeszłości i przyszłości zarówno Antwerpii, jak i całego świata.

Podróżując przez ekspozycje, można poznać fascynujące aspekty związane z historią portowej Antwerpii, a także handlem międzynarodowym, żeglugą oraz sztuką i kulturą w Europie, Afryce, Ameryce, Azji i Oceanii. Kultowy budynek MAS, współczesny i nowoczesny symbol miasta, stanowi przestrzeń spotkań między Antwerpią a światem, a także miejsce dialogu i eksperymentów. To fascynujące muzeum przenosi zwiedzających w podróż przez bogactwo i różnorodność dziedzictwa, prezentując złożoną i zróżnicowaną kulturę materialną społeczności żyjących na różnych kontynentach.

MAS w liczbach

Muzeum może pochwalić się również wyjątkowością pod względem wielkości i popularności, które widać jeśli przyjrzymy się bliżej liczbom. Museum aan de Stroom to największe muzeum w Antwerpii, liczące 10 pięter i posiadające 5700 m² przestrzeni wystawienniczej. Popularność tego miejsca jest równie imponująca, ponieważ rocznie przyciąga średnio 650 000 zwiedzających, pragnących zobaczyć unikalne eksponaty, których w MAS jest aż 600 000.

Wystawy

Warta podkreślenia jest na pewno także różnorodność wystaw oferowanych przez muzeum.

Do stałych ekspozycji można zaliczyć między innymi „Stad in oorlog„, wystawę poruszającą kwestię nazistowskiego terroru w mieście i prześladowania Żydów podczas II wojny światowej.

Innym fascynującym miejscem jest „Antwerpen à la carte„, przestrzeń wystawiennicza kompleksowo prezentująca historię handlu i konsumpcji żywności w Antwerpii na przestrzeni wieków, z naciskiem na zrównoważoną konsumpcję.

Wystawa „Vracht” z kolei przenosi zwiedzających w świat żeglugi morskiej i handlu światowego, skupiając szczególną uwagę gości na znaczeniu portu w Antwerpii, jako ważnej bazy morskiej na skalę globalną.

W kolejnej wystawie zatytułowanej „Iemand thuis?”, zwiedzający mogą poznać perspektywę różnych pokoleń na znaczenie domu.

Wystawa poświęcona sztuce prekolumbijskiej, autorstwa Paula i Dory Janssen-Arts, zatytułowana „Kunst uit precolumbiaans Amerika„, zdobyła zaś popularność przekraczającą granice Antwerpii.

Co ciekawe, wiele z wymienionych tutaj wystaw można zwiedzić w formie wycieczki z przewodnikiem. Tematy niektórych z nich można lepiej poznać również w formie warsztatów. Dużą popularnością wśród antwerpskich szkół cieszą się ponadto zajęcia skierowane do dzieci w wieku szkolnym, co czyni MAS miejscem pełnym edukacyjnych możliwości i inspiracji.

Kolekcje

Na oficjalnej stronie internetowej muzeum, zwiedzający mogą zapoznać się z poszczególnymi dziełami dostępnymi w MAS. Bogactwo kolekcji obejmuje zarówno malarstwo, fotografie, jak i liczne instalacje artystyczne zarówno wewnątrz, jak i poza galerią sztuki. Strona internetowa muzeum oferuje zainteresowanym także informacje na temat dzieł wypożyczonych do innych instytucji kulturalnych. Daje to doskonałą możliwość śledzenia losów poszczególnych eksponatów, które tymczasowo opuszczają MAS, aby zaznać innych przestrzeni wystawienniczych.

Również internetowa kolekcja muzealna przyciąga uwagę wielu pasjonatów sztuki. Na stronie znajduje się wyszukiwarka umożliwiająca eksplorację całej kolekcji MAS, obejmującej również te dzieła, które przechowywane są w magazynach i nie są dostępne dla zwiedzających na co dzień. Dzięki tej opcji, pasjonaci sztuki mogą zgłębiać różnorodność zbiorów MAS.

Architektura muzeum

Wyjątkowość Museum aan de Stroom (MAS) przejawia się również w wyjątkowej architekturze, która nawiązuje do charakterystycznego stylu XIX-wiecznych magazynów, dominujących w tej części miasta. Wieża MAS, mająca sześćdziesiąt metrów wysokości przypomina wspomniane, historyczne magazyny poprzez układ przestrzenny nakładających się na siebie konstrukcji. Siedem sal muzealnych prowadzi zwiedzających krok po kroku na szczyt wieży, na którym znajduje się taras z którego odwiedzający mają dostęp do panoramicznych widoków na miasto i port. Elewacja muzeum wykonana jest zaś z indyjskiego, czerwonego piaskowca i giętych paneli szklanych, co z pewnością świadczy o pomysłowości architektów i umiejętności projektowania niebanalnych konstrukcji. Fasadę wzbogacają również kreatywne elementy architektoniczne w postaci trzech tysięcy aluminiowych rąk wiszących na czerwonych blokach konstrukcji. MAS jest wyjątkowym przykładem postmodernistycznej architektury Art Deco.

Ceny biletów

Jeśli chodzi o ceny biletów, zwiedzający mają kilka opcji do wyboru. Bilet na dostęp do kolekcji stałej kosztuje 10 € (ze zniżką 6 €). Dodatkowo można wybrać się na zwiedzanie wystawy czasowej za 12 € (ze zniżką 8 €). Warto przy tym zaznaczyć, że cena biletu obejmuje nie tylko wejście do sal muzealnych, ale także dostęp do bazy widokowej, bulwaru spacerowego i panoramicznego tarasu. Pełna cena biletu dotyczy osób powyżej 25 roku życia, z kolei osoby między 18 a 25 rokiem życia mogą skorzystać z zniżki. Dla gości poniżej 18. roku życia wstęp jest darmowy.

Katedra Najświętszej Marii Panny w Antwerpii

Historia świątyni

Katedra Najświętszej Marii Panny w Antwerpii (Onze-Lieve-Vrouwekathedraal) to majestatyczna świątynia, której historia sięga czasów wczesnego średniowiecza. Pierwsi chrześcijańscy misjonarze dotarli na te ziemie bowiem już w VII wieku, zapoczątkowując kult chrześcijański w tym miejscu. Między IX a XII wiekiem istniała tu niewielka kapliczka, podniesiona w roku 1124 do rangi kościoła parafialnego. W kolejnym etapie zdecydowano o wzniesieniu większej świątyni w stylu romańskim. Prawdziwa perełka architektoniczna miała jednak dopiero powstać. W 1352 roku rozpoczęto budowę nowej świątynia, kościoła Najświętszej Marii Panny. Wraz z zakończeniem prac w 1521 roku, katedra stała się największym gotyckim kościołem w Belgii.

Co ciekawe, panujący wówczas w Niderlandach cesarz Karol V Habsburg planował zbudować jeszcze większą świątynię. Projekt cesarza Karola V Habsburga zakładał wzniesienie kościoła trzykrotnie większego od istniejącego, mającego mieć po przebudowie aż pięć wież. Niestety, plany te zostały pokrzyżowane przez pożar, który strawił budowlę w nocy z 5 na 6 października i położył kres marzeniom władcy o wzniesieniu imponującego „nieuw werck” (nowego dzieła).

Powstanie katedry

W 1559 roku, podczas tworzenia diecezji antwerpskiej, kościół konsekrowano do rangi katedry.

Dalsze losy Katedry Najświętszej Marii Panny w Antwerpii przyniosły szereg wyzwań i przemian. 20 sierpnia 1566 roku, w czasach dużej aktywności w Niderlandach ikonoklazmu (ruchu religijnego sprzeciwiającego się kultowi obrazów i wizerunków świętych), protestanci dokonali szeroko zakrojonej dewastacji wnętrza świątyni. Po tym tragicznym wydarzeniu, w 1581 roku, gdy Antwerpia znalazła się pod kontrolą protestantów, kościół został ponownie zniszczony, a dzieła sztuki, które go zdobiły zniszczone, albo wywiezione.

Zmiany przyniósł rok 1585, kiedy to miasto ponownie znalazło się pod panowaniem katolickim po jego zdobyciu przez Aleksandra Farnese, pełniącego wówczas funkcję namiestnika Niderlandów z ramienia króla Hiszpanii. Kiedy katedra stała się ponownie miejscem kultu dla katolików, podjęto decyzję o renowacji świątyni. Plany nowego projektu architektonicznego obejmowały częściową przebudowę w stylu barokowym, a następnie w XVIII wieku również w stylu neoklasycystycznym. Kolejne niebezpieczeństwo zawisło jednak nad katedrą w czasie rewolucji francuskiej. W 1794 roku rewolucjoniści z Francji w ramach rekwizycji wyprowadzili ze świątyni wiele dzieł sztuki, w tym obrazów, do Paryża.

Ostatnie dekady

W 1961 roku, po reaktywowaniu diecezji antwerpskiej, świątynia odzyskała status katedry. Dopiero jednak pod koniec XX wieku przeszła ona gruntowną renowację, obejmującą restaurację fasady, wieży, portali, a także nawy i chóru wewnątrz świątyni. W wyniku tych prac, Katedra Najświętszej Marii Panny odzyskała swój dawny blask, stając się nie tylko ważnym miejscem kultu, ale również istotnym elementem dziedzictwa historyczno-architektonicznego Antwerpii.

Opis katedry

Katedra Najświętszej Marii Panny w Antwerpii to imponujący gotycki kościół, zbudowany na planie krzyża łacińskiego, którego budowa trwała blisko dwa stulecia, rozpoczynając się w 1352 roku i kończąc w 1521 roku. Jest on jednym z najwybitniejszych przykładów sztuki gotyku brabanckiego, choć prezentuje unikalne cechy w obrębie tego stylu. W odróżnieniu od podobnych konstrukcji w Brukseli czy Mechelen, katedra antwerpska wyróżnia się złożonymi filarami, a nie cylindrycznymi kolumnami zwieńczonymi kapitelami. Monumentalne arkady tej świątyni, będące podporami złączonymi u góry łukiem, charakteryzują się wyjątkową szerokością. Warto zaznaczyć, że katedra nie posiada również typowego dla gotyku brabanckiego tryforium, czyli korytarza między oknami a arkadami. Zamiast tego, przyglądając się świątyni można dostrzec dekoracyjny fryz, stanowiący element belkowania kolumn.

Jeśli chodzi o materiał, katedra została zbudowana przede wszystkim z cegły i białego kamienia. A propos charakteru budowli warto również zaznaczyć, iż w trakcie budowy, styl architektoniczny świątyni ulegał ewolucji. Dolna część świątyni prezentuje się stosunkowo surowo i masywnie, jednak w miarę wzrostu ku górze konstrukcja staje się coraz bardziej urozmaicona, a zwieńczenie katedry jest niezwykle bogate w skomplikowane detale architektoniczne. Kontrastowość w zdobieniach również z pewnością nadaje antwerpskiej katedrze wyjątkowego charakteru.

Ceny biletów

Istnieje wiele, zróżnicowanych opcji zwiedzania Katedry Najświętszej Marii Panny w Antwerpii, które dostosowane są do preferencji i potrzeb zwiedzających. Aby wziąć udział w zwiedzaniu indywidualnym będziemy musieli kupić bilet w cenie 12 euro od osoby. Osoby niepełnosprawne, studenci i seniorzy 60+ mogą skorzystać jednak ze zniżki, płacąc jedynie 10 euro za wstęp, natomiast dzieci, młodzież do lat 18 i mieszkańcy prowincji Antwerpia mają możliwość wejścia bezpłatnie na teren świątyni. Również grupy liczące dwadzieścia lub więcej osób mogą skorzystać z atrakcyjnej zniżki, uprawniającej ich do wejścia na teren katedry za jedyne dziesięć euro.

Dodatkowo, istnieje opcja wycieczki z przewodnikiem, dedykowana głównie większym grupom turystów. W ramach tego typu zwiedzania, do dyspozycji są różne pakiety wycieczek. Tradycyjne oprowadzanie po katedrze przez doświadczonego przewodnika pozwala zgłębić historię i znaczenie budowli oraz jej bogactwo artystyczne. Alternatywnie, istnieje opcja zwiedzania ukrytych zakątków świątyni, w tym małej wieży, oferującej imponujący widok na ogród. Co więcej, dostępne są także bardziej niestandardowe warianty wycieczek, w tym nocne zwiedzanie katedry, odbywające się poza standardowymi godzinami otwarcia, oraz prezentacja muzyczna organów. Widzimy zatem, że szeroki wachlarz opcji wycieczkowych daje możliwość komfortowego dostosowania zwiedzania do indywidualnych preferencji.

Wydarzenia odbywające się w katedrze

Katedra Najświętszej Marii Panny w Antwerpii służy wiernym i turystom nie tylko, jako miejsce codziennych eucharystii, ale także jako arena dla wyjątkowych wydarzeń o charakterze duchowym i intelektualnym. W ramach tych specjalnych programów, odbywają się między innymi niezwykłe koncerty pasyjne, grane na organach wyjątkowe kompozycje muzyczne, a także nieco bardziej nietypowe wydarzenia, takie jak na przykład akademie katedralne, prezentacje książek czy przeglądy bieżących wydarzeń z ostatniego miesiąca.

Dodatkowe udogodnienia

Warto jednak zaznaczyć, że katedra stawia również na inne udogodnienia, skierowane do szerszej grupy odwiedzających. Poza wymienionymi atrakcjami, można skorzystać w tym miejscu z bistra De Plek, zaaranżowanego za zakrystią starej kaplicy św. Jana. Jest to z pewnością nowoczesne miejsce, zapewniające zwiedzającym chwilę relaksu i możliwość posilenia się. Ponadto, w De Plek istnieje możliwość spróbowania lokalnych piw: Kathedraal Blonde (Aurora), a także Kathedraal Dark (Memento). Jeśli chodzi o nazwę bistra, nawiązuje ona do wiersza antwerpskiego poety Hermana De Conincka, przez co dodaje wyjątkowy kontekst kulturalny i literacki temu przytulnemu miejscu.

Oprócz bistra De Plek, kompleks katedralny w Antwerpii oferuje również inne udogodnienia dla zwiedzających. Na jego terenie znajduje się bowiem także sklep z pamiątkami, w którym odwiedzający mogą zakupić przedmioty, które będą przypominać im po powrocie do kraju o magicznej wizycie w tym wyjątkowym miejscu. W ofercie sklepu znajdują się przewodniki, broszury, pocztówki, znicze, ikony i nagrania muzyczne, gwarantujące niezwykłe wspomnienia. Co więcej, w sklepie można zakupić również katedralne piwa, o których wspominaliśmy już wcześniej w kontekście De Plek.

Dom Rubensa

Kolejną, fascynującą atrakcją Antwerpii jest dom Petera Paula Rubensa, znanego flamandzkiego malarza i jednego z najznamienitszych przedstawicieli epoki baroku.

Historia

Historia tego miejsca sięga roku 1609. Wtedy to 32-letni Rubens, będąc rok po ślubie z malarką Isabellą Brant, rozpoczął budowę willi w stylu włoskim przy ówczesnej Vaartstraat (dziś Wapper, 9–11). Co ciekawe, budynek ten został samodzielnie zaprojektowany przez Rubensa, który przy opracowywaniu projektu konstrukcji domu opierał się na studiach nad architekturą pałacową włoskiego renesansu. W skład kompleksu wchodziły dom, pracownia, monumentalny portyk oraz wewnętrzny dziedziniec, otwierający się na barokowy ogród zaprojektowany przez artystę.

W mieszczącej się w domu Rubensa pracowni, flamandzki artysta wraz ze swoimi utalentowanymi uczniami stworzył wiele dzieł, z których niejedno przyniosło mu międzynarodową sławę. Peter Rubens wraz ze współpracownikami realizował liczne zlecenia z różnych europejskich krajów, w tym z Anglii, Francji, Hiszpanii czy Bawarii. Choć w przeważającej części prac wykonywanych w tym warsztacie uczestniczyli studenci i współpracownicy, Rubens osobiście nadzorował każdy projekt, gwarantując swoim klientom wysoką jakość, często kończąc dzieła własnoręcznie. Do najwybitniejszych uczniów kształcących się w tym miejscu można zaliczyć Antoona van Dycka oraz Jordaensa. Co ciekawe, istniała także osobna, prywatna pracownia w której artysta tworzył z kolei rysunki, portrety i mniejsze obrazy bez pomocy uczniów czy współpracowników.

Po śmierci Rubensa w 1640 roku, Helena Fourment, jego druga żona, wynajęła budynek w 1650 roku Williamowi Cavendishowi i jego żonie, Margaret, pisarce i filozofce. Gdy para opuściła dom w 1660 roku, został on sprzedany.

Wiek XX – renowacje i wzbogacenie kolekcji

Na międzynarodowej wystawie Wereldtentoonstelling te Brussel (fr. Exposition Universelle et Internationale de Bruxelles) w 1910 roku zaprezentowano zrekonstruowany w rzeczywistych rozmiarach dom Rubensa. Ta romantyczna interpretacja historycznej budowli, zainicjowana przez architekta Henriego Blomme’a, charakteryzowała się bogatymi zdobieniami i w założeniach autora miała zwrócić uwagę na konieczność ratowania historycznego obiektu. W 1921 roku Henri Blomme przekazał spadek o dużej wartości na zakup domu władzom Antwerpii, co ostatecznie doszło do skutku w 1937 roku. Po gruntownej renowacji, „Rubenshuis” został otwarty, jako muzeum w 1946 roku, stając się dostępnym dla szerokiej publiczności zainteresowanej historią sztuki. W pomieszczeniach muzealnych umieszczono wtedy dziesiątki obrazów i dzieł sztuki autorstwa Rubensa i jemu współczesnych, a także oryginalne meble z epoki, tworzące atmosferę odzwierciedlającą życie artysty i styl jego czasów.

Remont

Niestety, na chwilę obecną, dom Rubensa jest zamknięty z powodu remontu. Niemniej jednak, perspektywa przyszłego otwarcia budzi entuzjazm.

Cały proces remontu obejmuje staranne odnowienie historycznego budynku oraz barokowego ogrodu, którego uroczyste otwarcie zaplanowane jest już na lato 2024 roku. Nowy budynek zostanie usytuowany z boku pierwotnego domu artysty, przy ulicy Hopland. Jego obecność będzie zarówno wyraźna, jak i dyskretna, jednocześnie zachowując historyczny widok na dziedziniec z majestatycznego portyku. To fascynujące przedsięwzięcie pozwoli z pewnością odnowić i ożywić muzeum, wpływając w ten sposób pozytywnie na atrakcyjność tego miejsca.

Według założeń architektonicznych, nowy ”Rubenshuis” ma być również dwukrotnie większy, niż dotychczasowy. Oprócz oryginalnego domu, ogrodu i pracowni Rubensa, będziemy mieli okazję zobaczyć zupełnie nowy budynek. Po gruntownej przebudowie, ten nowoczesny kompleks będzie obejmować nie tylko recepcję, lecz także nową kawiarnię muzealną, centrum badawcze oraz cenioną na arenie międzynarodowej bibliotekę Rubensa. Rozbudowa kompleksu umożliwi zatem zwiedzającym jeszcze pełniejsze zanurzenie się w historii i sztuce Rubensa.

Kolekcje

Chociaż dom Rubensa aktualnie nie jest dostępny dla zwiedzających, nie oznacza to, że miłośnicy sztuki nie mają możliwości poznania wyjątkowej kolekcji mistrza podczas wizyty w Antwerpii. Dzieła tego słynnego artysty można obecnie podziwiać bowiem w innych renomowanych muzeach na terenie omawianego miasta.

Wspominane wcześniej Museum aan de Stroom (MAS) to jedno z tych miejsc, gdzie eksponowana jest część kolekcji należąca do ”Ruebenshuis”. Wiele dzieł można podziwiać także w muzeum DIVA, które wyróżnia się swoimi tematycznymi salami, prezentującymi odwiedzającym niezwykłe diamenty, wyroby ze złota i srebra, a także precjoza z kamieni szlachetnych. Kolekcję z domu Rubensa można także podziwiać w antwerpskim muzeum Plantin-Moretus (Plantin-Moretusmuseum), gdzie dzieła flamandzkiego artysty są prezentowane w interesującym kontekście historii drukarstwa i sztuki drukarskiej.

Część kolekcji Rubensa znajduje się również w innych belgijskich miastach, takich jak Gandawa. Dodatkowo, niektóre dzieła artysty, w tym obrazy, popiersia, rysunki czy płaskorzeźby, można podziwiać za granicą, w takich krajach jak Wielka Brytania, Włochy czy Stany Zjednoczone. Mimo zamknięcia domu Rubensa, miłośnicy jego twórczości mają zatem szansę odkrycia bogactwa jego sztuki w mniej lub bardziej odległych od oryginalnych przestrzeni wystawowych miejscach.

Wydarzenia

Pomimo zamknięcia ”Rubenshuis” dla zwiedzających, dziedzictwo artystyczne Rubensa jest wciąż obecne w pamięci mieszkańców Antwerpii, którzy troszczą się o życie kulturalne miasta poprzez organizowanie różnorodnych wydarzeń w innych miejscach. W Rubenianum, instytucji zajmującej się gromadzeniem, opracowywaniem i rozpowszechnianiem informacji na temat sztuki lokalnych artystów z XVI i XVII wieku, planowany jest wykład w marcu. Tematem tego spotkania będzie postać wielkiej muzy Rubensa, Heleny Fourment, co może być fascynującą okazją do zapoznania się z prywatną częścią życia artysty.

Co więcej, wciąż trwa nabór na artystę lub producenta muzycznego, który będzie w stanie nawiązać współpracę z Hantraxem, kompozytorem tworzącym muzykę elektroniczną, pochodzącym z Antwerpii. Celem jest stworzenie utworu muzycznego, który połączy współczesne sample z melodią inspirowaną epoką Rubensa. To nietuzinkowe i eksperymentalne wydarzenie muzyczne, łączące barokowe dziedzictwo artystyczne z nowoczesnymi formami ekspresji, z pewnością przyciągnie uwagę wielu miłośników niebanalnych kompozycji.

Dom Rubensa online

”Rubenshuis”, choć tymczasowo zamknięty dla zwiedzających, oferuje również wyjątkową możliwość wirtualnego zwiedzania. Dzięki wycieczce online w 3D, pasjonaci twórczości Rubensa mogą przemieszczać się wirtualnie z pokoju do pokoju, korzystając z myszki i odkrywać każdy zakamarek domu artysty. Wirtualna trasa nie tylko prezentuje piękno pomieszczeń, ale również umożliwia obcowanie ze sztuką. W fascynujący świat muzeum zwiedzający są wprowadzani w tym miejscu także za pomocą tekstów, obrazów i fragmentów audio.

Strona internetowa ”Rubenshuis” to również skarbnica informacji dotyczących życia i twórczości Rubensa. Można tam znaleźć szczegółowe opisy dzieł, kontekst historyczny oraz podcasty poświęcone flamandzkiemu artyście. Dla rodzin z dziećmi przygotowano ponadto materiały plastyczne w formie PDF, takie jak kolorowanki, rysunki i wycinanki, które nie tylko rozwijają kreatywność najmłodszych, ale również zapoznają je z bogatym dziedzictwem i życiem Rubensa w sposób interaktywny i przyjazny dzieciom.

Browar De Koninck

Historia

Browar De Koninck, znany również jako Brouwerij De Koninck, jest jedną z perełek Antwerpii, której długie, historyczne korzenie sięgają pierwszej połowy XIX wieku.

Historia tego miejsca zaczyna się w 1827 roku, gdy Joseph Henricus De Koninck, założył pomiędzy Antwerpią a Berchem tawernę „De Plaisante Hof'”, stając się jednocześnie jej pierwszym właścicielem. Kolejny rozdział w historii browaru zaczął pisać Johannes Vervliet który, jako mąż Elisabeth Cop, wdowy po poprzednim właścicielu, stał się nowym zarządcą lokalu. Zmieniając nazwę lokalu na „Brouwerij De Hand”, nawiązał do wyrzeźbionej na słupie granicznym miasta podniesionej dłoni (tak, jak zostało to już wspomniane tawerna znajdowała się między Antwerpią a Berchem). Był to jednak dopiero początek zmian, które przeszło to miejsce w swojej dynamicznej historii. W 1845 roku zakład przejął z kolei Carolus De Koninck, najstarszy syn Elisabeth Cop z pierwszego małżeństwa.

Po śmierci Carolusa De Konincka w 1883 roku, stery rodzinnego przedsiębiorstwa przejął jego syn, François Joseph, który później z kolei przekazał je swojej córce Josephinie Joannie. W tym czasie browar prężnie się rozwijał się, utrzymując wysoką sprzedaż i popularyzując w Antwerpii warzenie piwa na bazie jęczmienia.

Wiek XX i XXI

W 1912 roku doszło do zmiany nazwy browaru na „Brasserie Charles De Koninck”, choć wizerunek firmy, przedstawiający dłoń, pozostał niezmieniony. Po zakończeniu I wojny światowej, pod kierownictwem Josepha Van den Bogaerta i Florenta van Bauwela, browar znacznie się rozbudował. W 1949 roku Modeste Van den Bogaert, syn Josepha zaczął pełnić funkcję głównego zarządcy, którą sprawował przez ponad pięćdziesiąt lat, aż do 2000 roku.

W 2010 roku browar De Koninck stał się częścią renomowanej grupy piwowarskiej Duvel Moortgat. Mimo tego, De Koninck nadal działa jako marka autonomiczna w ramach organizacji. Przedsiębiorstwu udało się również zachować oryginalne obiekty browarne, które są systematycznie modernizowane i odnawiane.

Piwa

Najbardziej rozpoznawalnym i popularnym piwem warzonym w Browarze De Koninck jest Bolleke De Koninck, które zdobyło ogromną popularność w całej Antwerpii. Jest to piwo górnej fermentacji, którego korzenie sięgają 1913 roku. Tradycyjnie podaje się je w charakterystycznej szklance w kształcie misy o pojemności 250 mililitrów z nóżką, zwanej po holendersku bolleke. Lokalnie, w Antwerpii, na piwo to często mówi się również bolleke Koninck lub po prostu bolleke.

Poza Bolleke De Koninck, browar może poszczycić się również innymi, popularnymi piwami, takimi jak Triple d’Anvers i Wild Jo. Oprócz klasycznych odmian, browar eksperymentuje jednak także z innowacyjnymi recepturami. Jednym z takich wyjątkowych piw jest De Koninck Winter, piwo górnej fermentacji, cechujące się intensywnym smakiem słodu karmelowego i doskonałą równowagą między słodyczą, goryczą a palonym, ciemnym słodem. Kolejnym unikatowym dziełem jest piwo Lost In Spice Unfiltered, które powstało w wyniku eksperymentów z dodatkami korzennymi. Charakteryzuje się ono pikantnymi aromatami, nutami świeżych cytrusów oraz wyraźnymi akcentami imbiru i kardamonu.

Degustacje

Browar De Koninck zaprasza również odwiedzających do udziału w zróżnicowanych, przyjemnych, smacznych i edukacyjnych degustacjach piwa, prowadzonych przez doświadczonych rzemieślników pracujących w browarze. W trakcie tych wyjątkowych spotkań, odwiedzający mogą posiąść wiedzę na temat historii browaru, różnorodnych stylów piwa, procesów warzenia oraz wielu innych fascynujących aspektów piwowarstwa. Degustacje te nie tylko pozwalają na odkrywanie fantastycznych smaków piw, ale także są doskonałą okazją do delektowania się wyśmienitymi potrawami, które idealnie współgrają ze smakowanymi trunkami. Na liście dostępnych przekąsek znajdują się sery, mięsa oraz czekoladowe praliny.

Warto jednak pamiętać, że wszelkie degustacje wymagają wcześniejszej rezerwacji i są dostępne dla grup liczących co najmniej dziesięć osób. Cała sesja degustacyjna trwa z kolei około godziny i piętnastu minut i może być zorganizowana zarówno w języku niderlandzkim, jak i angielskim. Cena za udział w degustacji wynosi zaś 34,50 € (koszt ten nie obejmuje opłaty za wizytę w browarze wynoszącej 14 €).

W browarze De Koninck można wziąć także udział w specjalnych degustacjach odbywających się w niedziele. Podobnie jak w przypadku innych degustacji, rezerwacja na to wydarzenie jest konieczna, ale w przeciwieństwie do standardowych spotkań, te niedzielne organizowane są w mniejszych grupach, co sprawia, że są one bardziej przystępne i kameralne. Warto również zaznaczyć, że rezerwacja ta nie wymaga uczestnictwa co najmniej dziesięciu osób, co czyni tę opcję dostępną dla mniejszych grup zainteresowanych.

Wizyta

Oprócz degustacji typu Meet the Crafts, istnieje również możliwość zwiedzenia browaru w formie interaktywnej i indywidualnej wycieczki bez przewodnika. To fascynujące doświadczenie obejmuje dwie degustacje, z których jedna odbywa się przed rozpoczęciem wycieczki, a druga w trakcie jej trwania w klimatycznym barze browaru. Co ciekawe, sam bar jest dostępny dla zainteresowanych nawet bez konieczności uczestnictwa w zwiedzaniu.

Dodatkowo, każdy odwiedzający ma możliwość zakupu różnorodnych artykułów browarniczych w sklepie, w tym kieliszków do piwa, oryginalnych otwieraczy do butelek, zabawnych książek, modnych ubrań czy ekskluzywnych gadżetów lifestylowych. To wyjątkowe miejsce zagwarantuje nam zatem smakowe doznania kiedy wrócimy do domu i nie pozwoli nam zapomnieć o browarze De Koninck, dzięki tym wyjątkowym przedmiotom.

Browar De Koninck oferuje stosunkowo atrakcyjne ceny biletów za indywidualne zwiedzanie. Dorośli (powyżej szesnastego roku życia) mogą cieszyć się wizytą w tym miejscu za 16 euro. Dla grup liczących co najmniej piętnaście osób, studentów, nauczycieli oraz dzieci poniżej 16 roku życia przewidziane są zniżki, umożliwiające wejście na teren browaru za 14 euro.

Wydarzenia

To jednak nie wszystko, co oferuje De Koninck. Browar jest również doskonałym miejscem do zorganizowania różnego rodzaju wydarzeń. Kompetentny i doświadczony zespół pracowników służy pomocą w planowaniu i realizacji imprez. Położenie browaru w bliskim sąsiedztwie centrum Antwerpii, duża liczba miejsc parkingowych oraz łatwy dostęp do transportu publicznego to kluczowe atuty ułatwiające organizację wydarzeń. Browar gwarantuje ponadto wysokiej jakości usługi cateringowe oraz bogaty wybór piw kraftowych.

Browar De Koninck dysponuje również kilkoma salami, które są dostosowane do różnej wielkości grup. Pozwalają one na organizację zarówno eleganckich kolacji, imprez z szalonymi tańcami, jak i grillowych przyjęć na przestronnym tarasie czy nawet ceremonii ślubnych. Niezależnie od Twoich wymagań, możesz być pewny, że odwiedzając to miejsce będziesz usatysfakcjonowany wysokim poziomem tutejszych usług.

Sklepy, bary i restauracje z rzemieślniczymi produktami w Antwerpii

De Koninck nie tylko jednak zachęca do odkrywania swojego piwnego dziedzictwa, ale także poleca inne wyjątkowe miejsca w Antwerpii, gdzie można delektować się wysokiej jakości rzemieślniczymi produktami. Na ich stronie internetowej znajdziemy rekomendacje dotyczące piekarni, sklepów mięsnych, a także lokali oferujących wyśmienite sery. Dodatkowo, browar poleca tam liczne restauracje i puby w Antwerpii, które zasługują na uwagę ze względu na doskonałej jakości potrawy i piwa.

Het Steen

Innym, niezwykle interesującym miejscem, które warto odwiedzić będąc w Antwerpii, jest bez wątpienia Het Steen – średniowieczny zamek, obecnie pełniący rolę muzeum.

Historia

Ponieważ historia tego miejsca sięga pierwszych dekad XIII wieku, Het Steen powszechnie uważa się za najstarszy zachowany budynek w Antwerpii. Co ciekawe, oryginalny kompleks zamkowy zajmował w średniowieczu zdecydowanie większą powierzchnię. Mieściły się tutaj niegdyś różne, istotne instytucje, w tym dwór, kościół zamkowy oraz schronisko opactwa benedyktynów. W 1520 roku, za panowania Karola V Habsburga, wieża bramna została gruntownie odnowiona i otrzymała nową nazwę – „s-Heeren Steen”. W 1549 roku władca podarował zamek miastu, które zostało jego właścicielem aż do 1828 roku.

Het Steen, jako więzienie

Het Steen, na przestrzeni wieków pełnił różne funkcje. W latach 1303-1823 mieściło się w tym miejscu na przykład więzienie, będące miejscem nie tylko przetrzymywania więźniów, lecz również przeprowadzania egzekucji. Jednym z najdobitniejszych przykładów odbywania się tutaj tego typu praktyk były tajne utopienia reformatorów w latach 1557-1565, na które przypada apogeum prześladowań na tle religijnym w Niderlandach. Od 1823 roku w Het Steen mieścił się w dom dla niepełnosprawnych żołnierzy.

XIX wiek – początki funkcjonowania muzeum

W 1860 roku, w duchu nawiązującym do panującej wówczas koncepcji utworzenia muzeum archeologicznego w każdej prowincji, Pieter Génard, belgijski historyk i archiwista, zaproponował przekształcenie Het Steen w ośrodek pielęgnujący lokalne dziedzictwo historyczne. Pomysł ten spotkał się z aprobatą i poparciem lokalnych władz, co dało mandat konserwatorom do przeprowadzenia w tym miejscu prac renowacyjnych. Dzięki temu, 14 sierpnia 1864 roku Het Steen otworzył swoje podwoje jako muzeum, prezentując fascynujące świadectwo bogatej historii Antwerpii.

W kolejnych latach Het Steen, już jako muzeum, przeszło wiele zmian, nierzadko gruntownie przekształcających kompleks zamkowy. W celu poszerzenia rzeki Skaldy i wyprostowania nabrzeża, w latach 80. XIX wieku postanowiono o wyburzeniu większej części zamku. Po tej przebudowie zachował się jedynie niewielki zespół budynków otaczających pierwotną bramę. W latach 1887-1890 roku, tuż po rozbiórce okolicznych budynków, wzniesiono nowe konstrukcje w stylu neogotyckim, a także przywrócono do pierwotnego stanu resztę zabudowy.

W 1952 roku, zastępując pierwotne muzeum archeologiczne z 1864 roku, otwarto Narodowe Muzeum Morskie (Nationaal Scheepvaartmuseum). Jeszcze w tej samej dekadzie było ono niedostępne dla odwiedzających z powodu prac remontowych. Część dobudówki z 1890 roku rozebrano, aby zrobić miejsce dla nowego skrzydła kompleksu. Wewnętrzna część muzeum morskiego została ostatecznie zamknięta 28 grudnia 2008 roku, a od 2010 roku przechowywane tam dotychczas zbiory zostały przeniesione do nowo wybudowanego Museum aan de Stroom (MAS).

Ostatnie lata

W 2012 roku Het Steen przeszło transformację nazwy na ”HETSTEEN of the Wise” i zaczęło identyfikować się jako „aktywne centrum pytań dla myślicieli, marzycieli i działaczy”. Prace budowlane rozpoczęte w 2018 roku, pomogły w utworzeniu w tym miejscu w 2021 roku centrum recepcji turystycznej.

Atrakcje na terenie Het Steen

The Antwerp Story

The Antwerp Story stanowi fascynującą część kompleksu Het Steen, stworzoną specjalnie dla tych, którzy pragną zgłębić tajniki Antwerpii i zaczerpnąć inspirację do zwiedzania okolicy. Składająca się z jedenastu pomieszczeń przestrzeń umożliwia odwiedzającym odkrycie bogatej historii i tożsamości miasta.

W ramach The Antwerp Story odwiedzający mają okazję dowiedzieć się więcej na temat różnorodnych dzielnic Antwerpii, poznać bliżej dostępne na terenie miasta muzea oraz spróbować zrozumieć mentalność lokalnych mieszkańców. Co ważne, miejsce to może być niezwykle atrakcyjne zarówno dla tych, którzy po raz pierwszy mają okazję zwiedzić Antwerpię, jak i dla tych, którzy już zaznajomili się z urokami tego miasta. Dzięki różnorodnym informacjom oraz kompleksowemu podejściu organizatorów do przekazywania wiedzy o Antwerpii, zwiedzający otrzymują pełny obraz tego fascynującego miejsca.

The Antwerp Story przekazuje wiedzę na temat miasta w sposób atrakcyjny dla wielu osób również dzięki niebanalnym i oryginalnym instalacjom, korzystając z oryginalnych i niezwykłych instalacji. Wśród nich możemy wymienić model zaprojektowanego w stylu art déco wieżowca Boerentoren, fascynującą symulację portu oraz hologram stylisty mody. Ponieważ w The Antwerp Story znajdziemy liczne wskazówki dotyczące dalszej części odkrywania miasta, zwiedzając tę przestrzeń warto robić notatki, dzięki którym lepiej zapamiętamy informacje, które będziemy mogli później wykorzystać w ramach kontynuacji poznawania Antwerpii.

Taras

Kolejną atrakcją jest panoramiczny taras na szczycie Het Steen, oferujący niesamowite widoki na miasto, port i rzekę. Możliwość obserwowania okolicy w 360° jest świetną okazją do zrobienia niezapomnianych zdjęć. Dostęp na szczyt zapewnia winda lub schody, dzięki czemu każdy może cieszyć się tym wyjątkowym punktem widokowym.

Zewnętrzne zabytki i instalacje artystyczne

Semini

W ramach atrakcji Het Steen dostępne są dla zwiedzających również fascynujące zabytki, z których jedną jest Semini, płaskorzeźba wmurowana nad jedyną zachowaną bramą kompleksu zamkowego. Ponieważ datowana jest ona najczęściej na okres galijsko-rzymskiego (II wiek), prawdopodobnie jest najstarszym tego typu zabytkiem w Antwerpii. Interpretacja tej płaskorzeźby stanowi temat wielu dyskusji. Popularną i popieraną przez część naukowców teorią jest ta, według której Semini należy wiązać z ityfallicznym Priapem – męskim bogiem płodności. W czasach rzymskich i galijsko-rzymskich symbole Priapa często umieszczano nad bramami, drzwiami i na polach w celu ochrony domów i dziedzińców. Inni badacze sugerują skandynawskie lub frankońskie pochodzenie Semini. Co ciekawe, niektórzy dostrzegają nawet w tej płaskorzeźbie lwa lub herb miasta.

Kościół katolicki, który upowszechnił się na terenie Antwerpii w kolejnych wiekach, chcąc odwrócić uwagę od pogańskiego symbolu płodności Semini, umieścił w Katedrze Najświętszej Marii Panny (Onze-Lieve-Vrouwekathedraal) kaplicę, w której czczono relikwię „Preputium Domini” – święty napletek Jezusa Chrystusa.

W 1587 roku, po odzyskaniu Antwerpii przez Hiszpanów, Semini, pogański posąg, padł ofiarą aktu dewastacji dokonanego przez jezuitów, którzy poważnie uszkodzili tę cenną płaskorzeźbę.

Ostatnie lata – zagrożenia i troska o dziedzictwo kulturowe lokalnych mieszkańców

Niestety, w ostatnich dziesięcioleciach Semini bardzo ucierpiało z powodu zanieczyszczenia powietrza i konsekwentnie ulega rozkładowi. Nie zostały podjęte także poważne działania w celu zabezpieczenia tej liczącej co najmniej pięćset, a być może nawet 1800-letniej płaskorzeźby przed dalszym zniszczeniem.

Dopiero w styczniu 1987 roku, zrodziła się inicjatywa dążąca do zachowania tego niezwykłego fragmentu antwerpskiego dziedzictwa. Powstała wówczas organizacja non-profit o nazwie AKSIE, która ma na celu zwrócenie uwagi władz miasta i społeczeństwa na konieczność zadbania o to unikatowe dobro kultury. Od 1987 roku w Antwerpii obchodzony jest coroczny Semini Festival, który odbywa się w pierwszą sobotę wiosny. W ramach festiwalu organizowane są śpiewy, tańce oraz procesja, w której uczestnicy ubrani są w tradycyjne, lokalne stroje. Osoby, które decydują się zawrzeć związek małżeński w dniu festiwalu, otrzymują charakterystyczny tort Semini.

Lange Wapper

Na terenie kompleksu zamkowego możemy znaleźć także fascynujące instalacje artystyczne. Jedną z najbardziej charakterystycznych jest bez wątpienia posąg Lange Wappera. Jest to znany z folkloru flamandzkiego oszust będący w stanie zmniejszać, bądź zwiększać rozmiary swojego ciała w zależności od własnych, partykularnych celów. Legendy o Lange Wapperze, popularne zwłaszcza w Antwerpii i pobliskich miasteczkach, opowiadają o jego nocnych wyprawach, podczas których zajmuje się gonieniem ludzi, którzy wypili zbyt wiele alkoholu. Tak, jak zostało to już wspomniane, opowieści opisują go również jako zdolnego do zmiany rozmiarów. Według legend może stać się on olbrzymem górującym nad domami lub małym dzieckiem, mogącym pić mleko z piersi. Współcześnie postać Lange Wappera przeżywa renesans dzięki kulturze popularnej, pojawiając się często w komiksach i kreskówkach.

Cokół

Inną instalacją artystyczną w Het Steen jest cokół z kutego żelaza, nawiązujący zarówno do rzeki, która przepływa w pobliżu, jak i do historycznej funkcji penitencjarnej kompleksu zamkowego. Przy podstawie instalacji z brązu możemy zobaczyć biżuterię, łańcuszki, klucze i zamki, które symbolizują bogactwo i dobrobyt tego miejsca, bastionu zasobności i szczęścia. Elementy te przypominają odwiedzającym także o bogatej historii i różnorodności Het Steen.

W górnej części cokołu, inspirowanej historyczną interpretacją Semini, zobaczymy smoki i węże, nawiązujące do koncepcji, według której nogi Semini były postrzegane jako węże. W symboliczny sposób, ceramiczny totem prezentuje również motyw kolby kukurydzy, starożytnego symbolu płodności i dobrobytu. Elementy te są nie tylko odniesieniem do bogatej historii Semini, ale także wkomponowują się w szerszy kontekst kulturowy, ukazując różnorodność symboliki.

Część rzeźbiarskiego dzieła stanowią również wyciągnięte ramiona, przypominające sylwetkę Semini. Serca umieszczone w centralnej partii są z kolei symbolem miłości i pasji. Całość tworzy harmonijną opowieść, wzbogacającą przestrzeń Het Steen o dodatkowy wymiar kulturowy. To niezwykłe, jak z takich niepozornych na pierwszy rzut oka rzeczy może kipieć niezwykła kreatywność i głębia.

Centrum informacji turystycznej

W Het Steen znajduje się także centrum informacji turystycznej, które jest doskonałym miejscem dla zwiedzających, planujących dobrze zorganizowane zwiedzanie. Niezależnie od tego, czy poszukujesz informacji o nadchodzących wydarzeniach w Antwerpii, czy potrzebujesz porady dotyczącej atrakcji czy spaceru, personel centrum dla zwiedzających w Het Steen zawsze jest gotów służyć Ci pomocą, zapewniając pełnowartościowe zwiedzanie tego historycznego miasta.

Dzięki dostępnemu w tym miejscu planowi miasta ze ścieżkami spacerowymi i rowerowymi, możemy urozmaicić sobie zwiedzanie okolicy w zdrowy i inspirujący sposób, pozwalający cieszyć się urokami zabytkowej Antwerpii. Centrum dla zwiedzających dostarcza również kompleksowych informacji w formie map i broszur, dzięki którym z łatwością zaplanujesz spokojną i pełną atrakcji wycieczkę.

Co więcej, jeśli masz jakiekolwiek pytania lub potrzebujesz porady związanej ze zwiedzaniem, wielojęzyczni pracownicy centrum informacji turystycznej z pewnością będą gotowi Tobie pomóc. Chętnie podzielą się cennymi radami i interesującymi anegdotami, aby Twoje doświadczenie w Antwerpii było jeszcze bardziej satysfakcjonujące. Jeśli nagle pojawi się inspiracja, a Ty zechcesz zarezerwować bilet do muzeum lub na inne atrakcje, również w centrum dla zwiedzających będziesz mógł to zrobić bez problemu.

Sklep

W centrum dla zwiedzających znajduje się także sklep, idealne miejsce na znalezienie oryginalnego prezentu. Bogata oferta obejmuje produkty regionalne, piwo, kawę, rękodzieło z Antwerpii oraz różnorodne gadżety, koszulki i książki. Ponieważ asortyment sklepu regularnie się zmienia, warto systematycznie, co pewien czas odwiedzać to miejsce, odkrywając nowe propozycje.

Jeśli nie masz możliwości odwiedzenia Antwerpii osobiście, ale chcesz znaleźć unikalny prezent, nic straconego – wiele produktów związanych z Antwerpią jest dostępnych w sklepie internetowym. Składając zamówienie za pomocą kilku kliknięć, autentyczne pamiątki z Antwerpii będą na wyciągnięcie ręki.

Ceny biletów

Bilety wstępu do głównej części kompleksu, czyli The Antwerp Story, mają następujące ceny: siedem euro dla osób powyżej osiemnastego roku życia i pięć euro dla odwiedzających w wieku od 6 do 17 lat. Dzieci poniżej piątego roku życia mają natomiast bezpłatny wstęp. Posiadacze miejskiej karty rabatowej A-kaart mogą z kolei skorzystać ze zniżki i wejść na teren atrakcji za jedyne pięć euro. Co więcej, posiadacze Antwerp City Pass oraz A-kaart (ale tylko w pierwszy wtorek każdego miesiąca) mają możliwość skorzystania z bezpłatnego wstępu.

Najlepsze restauracje

Przystępne cenowo lokale gastronomiczne

Fish a’gogo

Adres: Handschoenmarkt 1, Antwerp 2000

Ceny: od 20 do 64 złotych

Czym się wyróżnia:

• wyśmienite owoce morza i ryby

Compagnie Belge Artisan Gelato

Adres: Grote Markt nr 16, Antwerp 2000

Ceny: od 8 do 44 złotych

Czym się wyróżnia:

• świetne lody i inne, lokalne, słodkie przekąski

Satay

Adres: Wijngaardbrug 8, Antwerp 2000

Ceny: od 76 do 108 złotych

Czym się wyróżnia:

• kuchnia azjatycka
• klimatyczna i nowocześnie zaaranżowana restauracja
• dostępność opcji wegetariańskich, wegańskich i bezglutenowych

Restauracje średniej klasy

The London

Adres: Amsterdamstraat 34-36, Antwerp 2000

Ceny: od 96 do 124 złotych

Czym się wyróżnia:

• kuchnia fusion, łącząca smaki różnych regionów świata

Nemo’s Seafood & Sushi

Adres: Verschansingstraat 14, Antwerp 2000

Ceny: od 64 do 216 złotych

Czym się wyróżnia:

• sushi, owoce morza, kuchnia azjatycka
• dostępność opcji wegetariańskich i wegańskich

Las Mañas

Adres: Ankerrui 42 Tunnelplaats, Waaslandtunnel, Antwerp 2000

Ceny: od 240 do 648 złotych

Czym się wyróżnia:

• kuchnia hiszpańska ze szczególnym uwzględnieniem dań grillowanych oraz owoców morza

Ekskluzywne restauracje

Zilte

Adres: Hanzestedenplaats 5, Antwerp 2000

Ceny: od 344 do 1372 złotych

Czym się wyróżnia:

• trzy gwiazdki Michelin

• kuchnia belgijska i międzynarodowa

The Jane

Adres: Paradeplein 1, Antwerp 2018

Ceny: od 1084 do 2600 złotych

Czym się wyróżnia:

• dwie gwiazdki Michelin
• kuchnia lokalna ze szczególnym uwzględnieniem dań przyrządzanych z owoców morza

Sombat Thai Cuisine

Adres: Desguinlei 196, Antwerp 2018

Ceny: ok. 164 złote

Czym się wyróżnia:

• kuchnia tajska

Ciekawostki związane z miastem

Drugie największe miasto w Belgii

Antwerpia jest drugim co do wielkości miastem w Belgii. Liczy pół miliona mieszkańców i ustępuje w tej kwestii jedynie Regionowi Stołecznemu Brukseli, w którym żyją niemal dwa miliony ludzi.

Legenda o pochodzeniu nazwy miasta

Fascynującą ciekawostką związaną z tym miastem jest jego nazwa, której teorię pochodzenia możemy znaleźć między innymi w lokalnej tradycji folklorystycznej. Według niej, słowo Antwerpia wywodzi się z holenderskiego czasownika „handwerpen”, co oznacza „rzucanie rękami” i odgrywa kluczową rolę w opowieści. Jak głosi legenda, okolice rzeki Skalda zamieszkiwał niegdyś gigant o imieniu Antigoon, który pobierał od przewoźników przemieszczających się w pobliżu opłaty. Tym, którzy ośmielili się mu odmówić odcinał ręce, a następnie wyrzucał je do rzeki. Kres okrucieństwu Antigoona położył młody bohater o imieniu Silvius Brabo, który pokonał giganta, odciął mu rękę i wrzucił do rzeki. Przedstawioną tutaj historię upamiętnia pomnik, znajdujący się na głównym rynku miasta.

Nazwy miasta w różnych językach

Nazwa miasta w języku niderlandzkim to Antwerpen, a w języku francuskim – Anvers.

Ogród zoologiczny w Antwerpii

Jedną z najbardziej popularnych atrakcji Antwerpii jest jej ogromny ogród zoologiczny. Antwerpskie ZOO zostało otwarte 21 lipca 1843 roku, co czyni je jednym z najstarszych i najbardziej rozpoznawalnych na świecie. Znajduje się ono na obszarze 10 hektarów i jest domem dla ponad 5000 zwierząt reprezentujących ponad 950 gatunków. Co ciekawe, ogród zoologiczny sąsiaduje bezpośrednio z głównym dworcem kolejowym w mieście, co czyni go łatwo dostępnym dla odwiedzających.

Diamenty i dźiniści

Antwerpia jest największym na świecie ośrodkiem szlifierstwa diamentów. 85 procent światowej produkcji surowca diamentowego przechodzi przez ten obszar rocznie. Miasto to posiada bogatą i długą historię handlu diamentami sięgającą XVI wieku i do dzisiaj pozostaje kluczowym graczem w tej branży. Ciekawostką jest fakt, że w obecnych czasach istotną rolę w antwerpskim przemyśle diamentowym odgrywa społeczność wyznająca dźinizm, która przybyła tutaj z Indii. Belgijscy dźiniści kontrolują dwie trzecie światowego handlu surowcem diamentowym, dostarczając jednocześnie około 36 procent surowca diamentowego do Indii. Manifestacją ich obecności w Antwerpii jest imponująca świątynia, zbudowana z białego marmuru i zaprojektowana zgodnie z architektoniczną tradycją tego wyznania.

Port

Warto zauważyć, że Antwerpia to także drugi co do wielkości port w Europie pod względem tonażu, ustępujący jedynie Rotterdamowi. W 2018 roku obsłużył on imponujące 235,2 miliona ton ładunków.

Autor: Michał Jakoniuk – pasjonata podróży i poznawania nowych kultur. Swoją pasję do zwiedzania nowych miejsc w trakcie studiów łączył z wykopaliskami archeologicznymi w których uczestniczył. Choć aktualnie rzadziej podróżuje, pielęgnuje swoje zainteresowania związane z podróżami i turystyką w pracy, pisząc artykuły tematyczne. Oprócz zajmowania się copywritingiem, od kilku lat jest aktywnym korepetytorem.